Logo Studenta

407639213004

¡Este material tiene más páginas!

Vista previa del material en texto

Revista de la Facultad de Medicina
Veterinaria y de Zootecnia
ISSN: 0120-2952
rev_fmvzbog@unal.edu.co
Universidad Nacional de Colombia Sede
Bogotá
Colombia
Núñez, P.; Orozco, O.; Estrada, G.; Lizcano, L.
INDICADORES HEMATOLÓGICOS Y HEMOQUÍMICOS DE Dasyprocta FULIGINOSA
(GUARA, GUATÍN O ÑEQUE) EN CAUTIVERIO
Revista de la Facultad de Medicina Veterinaria y de Zootecnia, vol. 53, núm. II, 2006, pp.
94-104
Universidad Nacional de Colombia Sede Bogotá
Bogotá, Colombia
Disponible en: http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=407639213004
 Cómo citar el artículo
 Número completo
 Más información del artículo
 Página de la revista en redalyc.org
Sistema de Información Científica
Red de Revistas Científicas de América Latina, el Caribe, España y Portugal
Proyecto académico sin fines de lucro, desarrollado bajo la iniciativa de acceso abierto
http://www.redalyc.org/revista.oa?id=4076
http://www.redalyc.org/revista.oa?id=4076
http://www.redalyc.org/revista.oa?id=4076
http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=407639213004
http://www.redalyc.org/comocitar.oa?id=407639213004
http://www.redalyc.org/fasciculo.oa?id=4076&numero=39213
http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=407639213004
http://www.redalyc.org/revista.oa?id=4076
http://www.redalyc.org
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
94
InDICADorEs HEmAToLgICos y HEmoqUmICos 
DE Dasyprocta fuliginosa (gUArA, gUATn o ñEqUE) En 
CAUTIVErIo
n  o o e  l l1
m  Historia Natural. Grupo de Investigación en 
Fauna Silvestre u   a.
RESUMEN
l       Dasyprocta fuliginosa  
          f c c -
           
    . f         
  .        -
       
           
         od-a -
  cod-a   o-a   
b     . l     -
    :  499  29  165  11
    6650  12769 3; neutró los 17,7 ± 12,9%; 
linfocitos 77,6 ± 12,4%, y eosinó los 5,1 ± 3,2 %. Para hemoquímica los resultados fueron: 
 2499  471   1081  201   1081  201 
  57  06    17  02 . e    -
res se desviaron signi cativamente del promedio, debiéndose tal vez a circunstancias sio-
            
       . l      
        : Proechimys . Agouti paca 
Hydrochaeris hydrochaeris           
     Dasyprocta fuliginosa,    
              
 .
Palabras clave: Dasyprocta fuliginosa  .
HEmoCHEmICAL AnD HAEmAToLogIC InDICATors 
IN Dasyprocta fuliginosa (gUArA, gUATn o ñEqUE) In 
CAPTIVITy
AbsTrACT
t           Dasyprocta 
fuliginosa          f c
1 .
 .. 
95
c             
     . t        
  . t    :  
        
         .
:   od-a m  cod-a m
 o-a m   b    
 .
t          :  499
 29  165  11      6650  12769 3
 177  129  776  124   51  32. t
    :   2499  471   1081
 201   1081  201    57  06    17 
02 . t           
          
due to signi cant lesions suffered days before sampling.
Ke wd: Dasyprocta fuliginosa  .
     
en con icto. 
       
   
   Dasyprocta fuliginosa 
guatín, ñeque y guatusa), con el n de repor-
      
       -
cativo para la medicina veterinaria y zoo-
tecnia y ciencias a nes. Así se podrán llevar 
     
buscando identi car nuevos conocimientos 
      
  
manejo sanitario y referencia cientí ca en 
      -
 .
MATERIALES Y MÉTODOS
Lcalizació
l      
    
       -
 s d   u  
Amazonia con unas coordenadas geográ cas 
InTroDUCCIn
d     -
    -
     
desempeñan diversas funciones especí cas 
      
      
  .
u     
      -
    a .
s     
    
      
      
       
       
      
    
     
      
      
     -
    
        
      
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
96
1°26’8,13’’ de latitud norte y 075°46’1,63’’ 
   e 2003  
       
Florencia, con unas coordenadas geográ cas 
de latitud norte: 1°27’; longitud oeste: 1°32’; 
    250   -
    3600  
   28 c  
  80-85.
l     
      
 f.    
      -
     -
    -     rtl
      
   rdl 
  . e 
   l   
od-a  col   -
 cod-a  tc 
  o-a   t
   b   cre 
   .
Selección de animales
s     
en la tabla 1 se ilustra la identi cación, los 
     . t  -
      
      
   40 2     5 
        
 40       . l 
     -
  :  Psidium guayaba
 Mangifera indica  Musa 
accuminata   
Daucas carota   Manihot esculenta
       
 Alaeis guineensis    
Artocarpus communis 2 3 4  -
   100     60 
         
    .  -
     
  .
l    
    55  
        
        
      
     -
   . l    
de agua era de ciente para el consumo. El 
animal identi cado como A3 se encontró 
      
     
     
 . l  a1  a3
     
       
     
     
. l    
     
       -
 .
Tabla 1. Identificación, pesos y procedencia 
de los animales muestreados para el 
estudio hemático y hemoquímico
Identificación Peso (g) Procedencia 
Marcos 3700
Granja 
Santodomingo
Universidad 
de la 
Amazonia
NN 3500
P2 2200
P3 2100
P6 2100
A1 3600
Vivienda 
particular
 municipio de 
Florencia
A2 3500
A3 3500
A4 3400
A5 3300
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
97
mateiale  euip
l     
agujas hipodérmicas calibre 20G x 1’’, tu-
       
   edta 
     
      
   
r - b.
mEToDoLogA
       -
       
     -
      5   
         
       
    11:00 .. 
 2:00 ..      
 .
     
     e
1       
Agouti paca,    r-
     
      3 
  .
Aálii etadític
s      -
    -
   :   
     
  .
     
       -
     
estado de desarrollo corporal y siológico.
RESULTADOS
l       -
       
   . l   
       5 : 2
    
- edta  3    
 .
EsTUDIos sAngUnEos
reultad del heaa
e   2    
      
     
       3 
      
         -
 .
l  a2  nn 
      
     528    
    a2     nn
     
      165 .
c      
 a4      45
      47 
  15      -
      
 .
e rlt    a1  a3
      
      
  a4     
    .
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
98
Tabla 2. Resultados del hemograma para cada individuo de Dasyprocta fuliginosa (guara, 
guatín o ñeque).
Parámetro
Individuo 
Hb 
g/dl
Hto
(%)
RLT
mm3
NEU
mm3 (%)
LINF
mm3 (%)
EOS
mm3 (%)
P2 16,3 49,0 7400,0 3996,0 54,0 3330,0 45,0 74,0 1,0
P3 16,0 48,0 5800,0 580,0 10,0 5104,0 88,0 116,0 2,0
P6 16,3 49,0 7600,0 760,0 10,0 6840,0 90,0 0,0 0,0
NN 18,0 54,0 5700,0 513,0 9,0 4731,0 83,0 456,0 8,0
Marcos 16,3 49,0 5500,0 880,0 16,0 4015,0 73,0 605,0 11,0
A1 15,0 48,0 9000,0 1350,0 15,0 7290,0 81,0 360,0 4,0
A2 18,3 55,0 5700,0 456,0 8,0 5016,0 88,0 228,0 4,0
A3 17,6 53,0 8300,0 1411,0 17,0 6142,0 74,0 747,0 9,0
A4 15,0 45,0 5000,0 750,0 15,0 4000,0 80,0 200,0 4,0
A5 16,3 49,0 6500,0 1495,0 23,0 4810,0 74,0 195,0 3,0
Hb: hemoglobina, Hto: hematocrito, RLT: recuento leucocitario total, NEU: neutrófilos, LINF: 
linfocitos, EOS: eosinófilos.
a   2   
      rlt  -
      -
los (NEU), con disminución de linfocitos 
(LINF) y eosinó los (EOS) con respecto al 
     .
e   lin   
6    
       
eos   m  a3 
       
 .
Tabla 3. Indicadores promedio para hemograma de Dasyprocta fuliginosa.
Parámetro
Indicador
Hb
g/dl
Hto
(%)
RLT
mm3
NEU
mm3 (%)
LINF
mm3 (%)
EOS
mm3 (%)
PRO 16,5 49,9 6650,0 1219,1 17,7 5127,8 77,6 331,2 5,1
DE 1,1 2,9 1276,9 993,8 12,9 1210,3 12,4 216,8 3,2
MIN 15,4 47,0 5373,1 225,3 4,8 3917,5 65,2 114,4 1,9
MAX 17,6 52,8 7926,9 2212,9 30,6 6338,1 90,0 548,0 8,3
PRO: promedio, DE: desviación estándar, MIN: rango mínimo, MAX: rango máximo, Hb: 
hemoglobina, Hto: hematocrito, RLT: recuento leucocitario total, NEU: neutrófilos, LINF: 
linfocitos, EOS: eosinófilos.
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
99
quíica auíea
l  4     
     
       
      5   -
      
      .
En los animales identi cados como Mar-
  a2      
 l      
      2970
    a3   
.
Tabla 4. Resultados de química sanguínea para cada individuo Dasyprocta fuliginosa (guara, 
guatín o ñeque)
Parámetro
Individuo
GL
mg/dl
COL
mg/dl
TGC
mg/dl
PT
g/dl
CRE
mg/dl
P2 218,0 99,0 83,0 5,0 2,2
P3 258,0 108,0 38,0 6,3 1,5
P6 248,0 121,0124,0 6,8 1,7
NN 219,0 79,0 42,0 6,0 1,8
Marcos 327,0 100,0 58,0 6,0 1,7
A1 274,0 100,0 87,0 5,0 1,6
A2 323,0 142,0 145,0 5,2 2,0
A3 174,0 143,0 83,0 6,4 1,4
A4 258,0 107,0 70,0 5,6 1,7
A5 200,0 82,0 52,0 5,3 1,6
GL: glicemia, COL: colesterol, TGC: triglicéridos, PT: proteínas totales, CRE: creatinina
l  6  2  
t     
   63   -
  .
En los animales identi cados como NN 
   col    -
      -
   tc    nn 
3      -
   782 .
o    
  col       a2
 a3    tc a2  
     
    1110 .
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
100
Tabla 5. Indicadores para química sanguínea de la Dasyprocta fuliginosa
Parámetro 
Indicador 
GL
mg/dl
COL
mg/dl
TGC
mg/dl
PT
g/dl
CRE
mg/dl
PRO 249,9 108,1 78,2 5,7 1,7
DE 47,1 20,7 32,8 0,6 0,2
MIN 202,8 87,4 45,4 5,1 1,5
MAX 297,0 128,8 111,0 6,3 1,9
PRO: promedio, DE: desviación estándar, MIN: rango mínimo, MAX: rango máximo, GL: 
glicemia, COL: colesterol, TGC: triglicéridos, PT: proteínas totales, CRE: creatinina
DIsCUsIn
reultad del heaa 
e   6    
     -
   r.
e      165 . 
      
r     
     
    Proechimys sp.  
1479  6 Agouti paca 12   11 1.
s  r 4   A. paca
   1432    A. taczanows-
kii 1258      7 
 8    Hidrochaeris .
 1275 -1313  Dasyprocta agout 
136  165 .     Dasypro-
cta    114  m  m
9  1432  016   Hydro-
chaeris hydrochaeris. l  
        
      
      
      
 .
Tabla 6. Hemograma correspondiente a 
distintas especies del orden Rodentia
Hb
g/dl
Hto
(%)
RLT
mm3
A. paca (4) (1)
14,32
12
42,4
39
7557,9
A. Taczanowskii (4) 12,58 35,5 4897,9
Proechimys sp.(6) 14,79 42,2 7450
H. Hydrochaeris (9) 14,32 42,23 5400
     499 
 c 6   Proechymis 
 3993  4447 e 1  A. 
paca 39  6. e     
        
       -
     -
       
      
  . o  
       
r 4  A. taczanowskii  355
 A. paca  424    38 
Dasyprocta sp.  43-46  Hidrochaeris 
sp. m  m 9  Hydrochaeris 
hydrochaeris  4223. l 
 D. fuliginosa     
       
     r.
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
101
a      
     
    
      -
        
    -
     
      
  25      -
. é     
      
      
      10
      -
     -
         
  .
e    rlt   6650 -
3    
   c 6  Proechymis 
.  7450  20615 3 
A. taczanowskii   48979 
3  A. paca  75579 3
  r 4   
  Dasyprocta . 5200-8000 -
3   Dasyprocta aguti  2684-
9111 3. e   
      
   .  H. hydrochae-
ris m  m 9  5400
3. l   
debido a que el conteo es signi cativamente 
in uenciado por el lugar del drenaje de la 
       
 9.
d    rlt   
     
     -
        
   . l  -
        
      
      
     
del ujo linfático descargando más células 
     
 11.
e       eos
      -
minó como una posible eosino lia debida o 
     
12       -
       
       
   .
quíica auíea
e   7    
     -
   r.
e     l  -
 : 2499   
     r. 
Proechymis sp.   c 6 -
    110   328 
Hidrochaeris sp. 57-61   120-
135    217-219  4  -
  11937   A. paca  16177
  A. taczanowskii. d 
    
     
     
pudo in uenciar el alto valor del promedio y, 
      
        
    -
        
      
   
        
    
      
      13.
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
102
Tabla 7. Valores de química sanguínea 
correspondientes a diferentes especies 
del orden Rodentia
GL
mg/dl
COL
mg/dl
TGC
mg/dl
A. paca (4) (1) 119,37 23,8 81
A. taczanowskii (4) 161,77
Proechimys sp. (6) 110 137,9 36,6
H. hydrochaeris(9)
69,73-
73,00
d  a3     
la glicemia disminuido signi cativamente 
      . e
       -
      
     
   
      13 
         
   .
l   col   1081
   tc 782    -
  Proechymis .   
col 1379   364  366   395
 tc 6 e 1  Agouti paca 
  col  238   tc
 81   104.  7 
  col  H. hydrocharis 
 6973     73 . l
   col    
     
    tc  -
       
produce un dé cit energético que será pro-
      
14        
     -
     
     
     
     
   . -
 et al. 1997     c.
6.
l      -
      
       
       
   a2      
     
       
        
  15.
e     
       
      
    -
       -
       
      
      
  6     
  .
CONCLUSIONES
e     
Dasyprocta fuliginosa   165  11 
       213
      136 
123       
. e     
  499  29   
 239      4027 
302    .
e     -
      2499 
471       916
        -
     
  13038  2759 . e  
     
      
      -
       
        -
.
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
103
AGRADECIMIENTOS
a   i  f
s rinfa  m  
n       
  f i o  
J e v   -
 .
REFERENCIAS 
bIbLIogrÁfICAs
1. e  ca. e   
    Agouti paca 
      
     
. t   c v-
. f  m v
u a  l  s J
  l l  c. . 78- 85
2003.
2.  Je. c   
     Agouti paca 
   . t  . -
 z f  c a-
 - u n. . 
40  43 1987.
3. v s. b  a. u
i  s. d 
b b 1985.
4. r a.    -
     
 Agouti paca  Agouti taczanowskii. t-
  . f  m v-
   z. u n 
c  b d.c. 2000.
5. d m. t   -
  . m  
    
. f n  
z  a. c. . 48-50
1994.
6.  ce  c . a  
    -
     Proechymis
.     .
t    m v-
  z f  c
a u   a
f 2004.
7.  e. o   n
u   a   a
fao r. e  Hydrochoerus 
hydrochaerus     -
. e fao   s
a 122. url: :..do-
cre004v4590sv4590s00. toc
  130505.
8.  y r c r m. e 
      Dasyprocta 
   . u c-
  e. f  m v-
   z. . 92-100 1991.
9. m  m e. r  i-
 v  . v -
   Hydrochaeris hydrochae-
ris     a .
u n m  s m
 unmsm. url :...
bvr   v12n1
2001.  :
130505.
10. m db a d b r c bs
e r  d et al. s 
      .
e       
 .    
   bvaframersca
ufa. url :..-
.   070505.
11. m b. m    
. m: l 1991.
12. e r. d  -o-
 u   m
c . vm 
n. url :...-
003649.
  140205.
13. z   b f d. m 
  v. url .
.06. -
  150505.
rev. med. vet. zoot. 2006. 53:94-104
104
14.  rr. e  - -
     .
J. d s. 76:3882-3896 1993.
15.  md. n  . e
   : d
 m u  
 s e. vm 
n. url :...-
.
Recibido 12-01-06 y aprobado 21-12-06

Continuar navegando