Logo Studenta

As Cruzadas e Suas Conquistas

¡Este material tiene más páginas!

Vista previa del material en texto

LAS CRUZADAS, 
I1 L 
t; I'c'g'drio \ 11 1,\ ('11'1111'111,1' 1 r PfOY,¡(';ll'OIl la ten'('I';d'l'IlZ,ula, 
"lI" 1'111': »I'(',li(,<lda por (;ll i ll(:t'1II0 dc' Tiro: rst· ('om,igili(') tall 
hUC'IIIl"; 1"1'" Illa~ 10;-; (~II su l' IllIH'e ';J. ('(llll') :-;\l" ant.I'GI'''IH'(·S P('dro 
~I El'IlIitailo y (,1 altad dn ('lara\'al. T('(':-; l'l~yC!'l ~I cOlllpl'Ome­
til'I'(JIl a x('g'uirlt', y fu '1'011: F('(il'l'i('t) Bal'hal'roja, dI' Alcma­
lIia: FI'lip' ,\ugIlXLo, Ile lo'l'aueia, y Uj('ul'do, (,OI'((:fiM ¡/(' lerm, 
1[(' 11Ig'lal('1'l'a, 
Para all'IHlel' Ú lo,~ gust)S de e 'la XIll'diC'ion:-; impul'lO, 
;i 111:-: 1l1l1) no Ilnisic!I'OI\ t'Ul'llwr partí' el rlht. una contl'ibnciol1 
<IUI' :-;(' COllO('(' ('011 nI lIolllbt'e dt> lJif;;1ItO saladino. y qur com;is­
tia 1'11 p;t~ar (':\Ib nllo la th\eima parte d f:iU.' renta" omo e' 
llat.lll'al. ~.' (,(HIII'tit I'OH mil \rj;).cioncs y mnchisima!'l violeu­
<:ia" para ('()II:-:l'g'uil' Sil I'f'e<ludacioll, por lIa1>r1' daclo ( I ell' ro I 
('jnlll plo di' 1\0 IJIII'l'I'1' :-;ati~rac('r ste impuesto. 
Lo,' jl'fc.' 1[(' (':-;ta ('1'lIz;\11a, como los clr las antel'iorcs~ co­
lw'til'['OIl l'llil's;teil'l'tl) de formal' dos divi, iones, con lo ('ual 
:;.,\ ) I'ow;ig-nil'mn dl'hi\itur ¡..;us fuuzu. y quitar ú la. cxpcui­
don la IHJIl\I)g'(,)lt'i(lacl Ik idl'a:;; (' inl'l'f'f:p,' qul' rll'hian hahN 
- I!lx-
pl'dclIradu ('OllS \' I'\';Lr , I':u \ il'tlld dI' esta de' e:I'II1IU<lcíOIl, palt l/' 
,) primcro FedcriclJ Barha1'l'llja al f" .'llt4! de ~n "ji'l'rite), 1'1 
nwl al principiQ IlCOlltL'Ó pnehlo,' h():;:pitalario~ (1111' 1(' 01'1'('­
ci ' rOIl vi Vel' 's en ahullúaucia c~pcI'ialnH'l1te ('It lo,' l·:~ta.to:, 
de Lcopoldo <1(' Ani'tl'ia y ('1) la, 1111Ilg'l'Ía, n clnndn (, la ~¡1Zf)1l 
g-Obt'11taba ,1 vaí~ el l't'y lklil. El ejen'ito ¡l!- la ('I'Ilíf, h¡ly') pa­
('ífieallw ut(' p Oi' el Daullhio ,\' la Dn\\'a, ~ F,·,t"ricl) [lIl' l'('('i­
hido con magnifie ncin, hahi<'!lcltllc' r'·¡1'nl:Hi.) la T'C'iIlH dn 11 1111-
g r ia, h¡' l'mana de F"lipo ,\I\ ~!'ns+,). Ú ~Il pa~1) po\' altllC'lla.' I'C­
gi'Hll'S, una ¡'ira tic,lltla ele ('clillpail'I, 
El cmpC'1'adm :\lf'man ('ClIllPllZ,'j :'t )'( 'ntiT' 1m ('011tratil'l11pO:-{ 
al Plltrar '1\ la Bulg';l l' i¡I, ('H ('11) ¡ pUllt) lc,:-' SI"l'\'IO~ , los 111, 
g-¡'l.l'()j' ,Y lu, ¡:nic'goi; le ltostiliZiíl'On :i la \'t'z , ,\ c'l. S1l III.tlTlla 
por el ,\ sia la.' pl'iY<1('ionct; (j I' (plt' :-;{' yi c') l'ocl('aclll y Ins hata­
lbs qU0 tU\'O ¡l\l(' ;wrptal', tlie Zlllal'OIl :-;u (',il-l'ciLo ,v ()ca .. ieJll<t­
WH'o n :';11 1 IICl'tc, (llll' tlIvo 111~'al' al '11\1'1'('1' atl'u\u,al" ;'1 11:l(10 C ¡ 
río ~c ' I('Il(' i a, 
El ])uq He de ;-;II:L hia rm', l'lcg-illo !,al'a ~II"I. i tu i 1,1\' , ]In!) 
nqncl pniiaclo (\(' IlOm[¡l'l's ,í cllya (';dl z¡¡ ~4' ('0111("" <,!'tl 1'1'11\ 
cipf', á l>t'sa l' de <tUl' Il t'g'c') ¡'l la Pal c':,1 ill;l , 110 l"'alizc') lI iIIg'lI11 
hecho (Lile Inya m l'edl to COll~C 'I'\ al'S,' c'll 1,1 li!,l'\} d,' la Il i,'­
tOl'ja, 
Lo, 'j '1' 'itufo; (1(' F('l ipl\ ,\ ng-nsto . ltll',u'llo, ('I¡,.{I:OI/ d,~ leuil, 
a\ccciouaüo:, con cll'('snlta,to clc' la" mÜI r ill l'¡'S (·'(I'( ,tlit'illlll's. 
lliei('l'Oll RIl trav('sia P' ll' lIlal'. at'c'ptawln l'l pl'lI!'alni~'l1t,) ill li­
cado en la ;;('g'lllHla (TIl/.;\tla pill' H Jg'('ri,,: pC'l'O [liS ,·,ujos." as 
(liR('ol"dias cle ,'11" ('apit.all('s IlÍ( ' i(' I'OIl. ('n lllO (lú'c' ( ',,:--1rll, ill­
fl'\1Ctl1()!';\. ('sht ealllpai¡tI, <¡Ul' !,,' l'C,duj,¡ :'Ohllll'lt1.c' Ú la 11l1ll<L 
de la. isla d('l Chipr(' y 11,' ~all ,JIl<1l1 1II \,('\'(' , 
L it (' , p('cli('joll ,tI' Ell ri '!1H' \ 1 cl<' \1" IJI¡¡llia ('I.nt 1':\ la ,'i ri:t 
('s un t'p i:-:odjo ¡J(' l'~ta nllzalla , cl'.lI' Illl Lil\O t1i illllllH'f:1I11'ia 111 
C011!'I~C\1I'1i t'l n:-;, 
La ('uarta ia illici,:' 'Il.)t'~'ll('i ) 111 Y la IIl'pcli,'c') [<'/)1\1'1111':-; di' 
l' 011 i 11,\' , 
En la a~alllhi(\a uc'I,·ltl'al}a eH ('¡)t11pil\:,!'I\I' ~I' ('/)\ \1111 "\1 Clll" 
el "íajl! '(' ll¡t r i,l jI',l' IlI<U', ;" ( ' ,)1\ ":.;{C' Il\f¡li\t) 1'111'1"/11 ("JIlIISI',' 
-I !'~J -
'1;1'¡11~ ;II,~'1III"'" h;ll'oll""; rl'all(',''';",.; I,ara '11" :-:,' "III"II ,l il':-'I'1 1 ~ ' ''ll 
,'1 Ilu, (1 Y"IIt'"ia, lllll',.;t,) que 1':-:1.U I'CIH'll¡li('(I . 'l'¡} ('lllOJI ( 'I':O: 
la 111 í~ 1'i('n ," I1nrl'{'il' llt·'. t¡ll t.o pll m<1l'ina ('fin),) l'n r o mMC'Ío , 
U,,:..!'¡\ 1.,,.; it ":-ra capit.al. ";' a\'í;,bm)\l (' mL Du'\:. (l i h~ tÍ la. sa.­
/.1111 1" PI'" 1'1 ('(,1,11]'\' E nl ' II JIlI' ()allc!.,lo: cl)ll\'illi('ron n l¡til> f'l 
]Irl'('jo 1J.iI' 11!'\';Iria pll' dar 11<1 \1' ''; y \'í\'f'l'e~ pal'a hacl' l'la 1,1',1-
\ ,':-.í;1. :-I'1'1il H~d)(H\ ll\al '( 'I~ (1,' pla lt: ajn,.;tal'oll ('1 tl'at,tdlJ, ,\f 
por l'd1 íl l lO , ('011 1" :qll'llhnrífi\1 lid Papa ,v d.' s\ts IJI'l'tllUllOS dI' 
;1I"lI:tl-, (' I'na r 111 dl't1ltiti\'amcnh! lal- <'l-t.ipu\<l.l' ion :',' .Y sI) dis­
)111"'1"1',)11 :III11.a,.; pa l'l ,":-, Ú 1I.'\'a.r aÜl'lallte el eompl'orniso f) III' 
11:,"inll Ihll1:1l10, 
\1\1 11],1':11'011 .ipf,' (11' p,b ('rll z;ltla ;'. 'I','oha ' ,lo l\', ('Ilnri¡> dI' 
( 'l :lIl1paila. 1'1'1111' . .'l (' :IlI"':l ti" 111 lI' i l' :ull" ... d., (1IIn'l I' ,, \ 11I:lllf l ll 
d,' ,'~tl ""I'l'di¡·illl) . 1'\\,', ~1l",tit.llidr, p Ir 1'1 ( 'f)wll' (k 11:11" q1\P 
1'1'1111 l\~íll. ('.'l lIln a SI HllSlllO Elldo 11 r, I l lHl lIt ' d· B )\'!."(,) ; I:l, 1,,'( ' <1 -
,v lIdo P, )I' fin I'l ltlltnhl':I IIl if' lI Lo C[.' t.¡l lt ,lislil1g'lIidn ( ' ;tI'g'O 1'11 
B')llif:will, ~r.ll'It ll'·'s 111' \[ ,nfl'l'nto, '1111' lo :II'I'pt,'1. ~ i I'íl'clln~ 
:lIll'ia:-; ,\ '·III"':-;d:-. ( 111" p 1('1) :'t PO" !) 1'(' fllt'l'dll aeulll lllallcln 11 ,) 
hllhi"":('lI pI",h!lIlt , !I:1,.;f:¡ la ,'\ í ¡"Ileía r¡n pI ('~pÍl'itll ' JIU' illl­
]Iul·;I, ,1, lf)\,illlil'll 1) l'('lig'ius) «('1 Oc('id,'n .1 contri\. 1 Ol'i('nl,' 
l¡a hí:1 , ('('aí,I)." H' al'l'a'll'a":~ Vlllg'uitlo 'yamol'tig'uado t'1l la 
('I)I\('i"1\(';;I di' ¡., El11' ']la ( 'ri:-;tía1\n, d (,i'lwr.t'íCHlo ~allo po!' 
1 ,~ JI ¡hl('s (h' 1','l\llUeial' ('llm.·,.:l. el, ]¡01hH' c¡ne. l('s confiaha, 
." (1'1(' lns 1'1',\ ('<:' lI1 'í~ ]) 1)11, ['o1":I)S hahian ,'olirilatlo eH la .. do~ 
l'ltill);!"; (·\p,·lí(·í.) ll" , (It'mostraría (¡llI' ('1 I'H l1"ia~m o po!' In,.: 
('1'IlZ:I( as iha .ll'''ap'll' '('í (\I\11,), ," ([ue .',a ('stus no .'ran I'r.n·­
!'!'1I1:H'iflIW"; 1'1\ 1ll:1";.'1 I"'cha ,, l íbr(' ~' I'Xpnnt:'IO,'amcntl', ~inl) 
(': 1': \:111:1 .... d,' "\('Id IU',' I'(.,.; (111;' , d(>spI11 S <1(, halll'!' dohlad la 
1'II,lí la ,nd 'HIlllla P:ll':I l'i'('ihir la ah~o! llcion (h~ ¡;;IlS ('ulp::t,.;. 
111\:1 \,'" ('<1m l1'j dI' ,lI'!'lI;;;al.'lH 1I' \'a11t:lhall 1'1 \,rn ,,;). nI) para 
"~!!TI'lllíl' la I'l-¡wda ('11 dl,r'll~a d., la f(' C(11t' hahinn .illl'ado , RillO 
p:t1';t I'f.IlWtPl' 111\('\'(1:-; ," 11\, ... infligllaf: «('(' jonl's Ql1(' ln, qn(' la 
hlttllla.\ pi'lltllit'ia hahia p.'I'l llma,I!), 
10::-1.,' (':-:l'r'd '1('111" <1;'1 la ic1I,(t dI' lo <¡ ue ¡labia (le ser, .' .'11 
¡II '1"" 11:11,;:1 .1" "'Ilir (1 parar ('::;ta ermmda. A las r. nnneias <I(~ 
1, ,~; 11,,1 ¡ 1,,1' :-.í g'lI il'l'IJIl ,JI);;; ;lIIU~ ~ í 11 Ij ItI' ¡..;e tomase de C'l'IH j lIue iOH 
- ;tIJO -
nlgull:\, ;. ,i no ~t'l' pO I' la~ (' x ltot' lat' iolH's dd I'apa ,\ la, q\l(' ­
.las de 10-- cl'jstiallos 11(' Ol'i('1Ltt' , ('~ po~ibl( qltr> 1\0,1' IIII\)il'.'I>1I 
100\"i<10 las ItIl('st('S C¡IH' íif> habían all~la lü P\l (,1 1'~lallllat' l' ¡J" 
la ('I'1IZ, JI(>1'O al pal'tll' SI' t.o('al'olllllll'\OS i lH'OIl\t llil'ltll':-' . Ha­
l,ién<}f),c l'elluitlo eH , -( 1I('('ja y ;:0 hahit'ntll) JI Hlitlo .illll1.¡U' 1 .. :-; 
K ),()()() m al'('l)s d(' plata qnl' SI' hahian (,olllIH'llIlIl'ti,l.l ,', 11<1 g'<I l' , 
1 D\1x 1': ]ll'OpUf;O un llH,,!iO para :-:alil' 414'1 aplH'lI: I>~t(' 1'1111-
i->i~tia 011 qm' pl'('~tasl'n ~u " ,\'tIlia ;'1 la 1'1')11' hlil ';J pal'a sOIl pI!'\' 
á Jarindacl de Zara, qn íi(' hahia l'('n'lad(\) \,(,(,t)1lf)('iü.) la ¡1lI ­
tO I'ic1a<l <ld reyel HUllg'ría, .Los e l'tlzallOS ;(('('pt:nollt~l ml'dio, 
PC'¡'O 1 Papa lo re .ha~'t. ~in ('m hargl, ()andolo Il) tI'mil) :-:\1:-, 
amCll<l7.<lS, ;' con alll!ocoll C'l a~('l1tillli(,lIto tlt~ la di, ¡"i01l .\ ­
pcdiríonal'in, se ¡H'('PU1'Ú para alaral';! Za ra, \ ~u \ I'Z la :-:anta 
Sede, al \'t: r"c dri->ol¡cllc('icla, y JI pudi('IHlo ('llll~l'lIh' <¡III' (,1 
f"jérrito í!w' habia ('l'(·ado nna pI,(,tliC'<lt'ion l'('lj~'il)~a, (ln!4 ~ ,1(' 
11 yar el cnho ~u mi:-:ion, t'~tct'jli;m:-:(' :om:-: f\l('l' za:-; :--1)~h'IlI('lJ!lt) 
lof' i utCl'Ci'\Ci'\ d0 11Ita poli ica llHllI ( lana, lmlz() :-:u (' \ COIllllll ¡OH 
('ont!'a ('1 OIlX, y la hizo ,,~tcusi\'a Ú to\lo:-, 111:-: Y('III'<,iulll)-;, 
E:-:!o 110 oh,tú para C}ll(' la Cl'llza.J:1 ,i;':'lIi.,:-", 1·1 ('lI"--O '1'14 
!'I' lwhia propl1ri",to, hÜúllt,') SfJlllt 'k:- (1 Zara, ,\ la ('Olllfl l ;,tl',: 
t!('sPllf" , p ~'l)Qd('1'c', de Tri('stt',' :tI ~'lIl1a:-: (tl':Jíi ('illd¡I(\(o,: .\' 
hH'go, tra. largaR yarilac i nes." <!,'hat('s, 1'11 ,,·z (h· tO lll ll' d 
!'lImbo c1(' Palr, tina, !;(' dil'ig-iú ¡'l ('oll:la ll tilll1pl ::. t'n ('U} " 
]llHlto ,lt'stl'oIlÓ al cmperador, ('olnralHlo ('11 ¡';\1 lug'¡jl' Ú .\lejo d 
A'II/¡rl, 'lll(' 111) tuvo iJl('()ll\'rn icllt(· ('ll 1'(' ('OIIO('I'\' al Papa pOI' 
j f"ft' el(' la Ig-l(\ ia. luiY l'~al. Esla drchLJ';H'illll :lI'I<I('ú la im 
111'1 Pontífice ('ontra lo~ cl'llzados, tmlto fl':tIl('I'';('''; como \ ('UC­
('ialtos. y 1'11 (> la can!':1 dI' qlH' lt":llll;¡,.;,' la f' '' t'lIlllllllio!l q1\i' 
l'p:o:aba sobr(' C'll Uf.: , 
Pat'a tcrminar la, l1cinta r('~('ita (11' I'sta nU7.:t(la l'l ',!'>t:"ln~ 
solo ('on:ignul' un cl('tallc <1('1 ('ual ~(' oC ll pa n ¡¡lgllllO!'> ('~('I' !l/-
1'('s y <tu\: el r t() ó fa):-:o ticlI tal impo l't.alteia, «(UI! 11H'I'('('(' d:tl'­
J,' cabida ('n ('~t()S lig-pl'oS apunt.(,.;, sin !f ilé (>11' ""tll ~j' ('1'4':\ q\ll' 
lo admitimi)S ni lo rN;hazamos , ¡·;:-.t(, <h-lalk :--1' rt'l'il'l'(' ¡, 1'(11". 
alzami 'llto ti .. r, ,000 lliüos (i11(':1.' ,SCtlpllJ'Oll d,' i"ltS ca--a" I'a­
&I'l'na:-- ¡í insligarion dI' alg-l lll:tS l'('l'~olla~ (1114' pOl':-1I ('ar,\( 11'1' 
\ sll::;\l)to~~'~tal,all IIhI1g',ula';:1 ('Il:-;~''-larl. ' :-; pI rt'~ I )('t l CJlH' ~(: 
(l<'h(~ ú la !'lwtJ(¡;l<l 11t'l 110:-:';\1' dOIlW:-;licl', Iguol'átnl\S si cst(: 
lllm imit'lIto 1.11\ u lug';tl' , pl'ro <11111 :-'llJldllil'lIClo (inc fues una. 
i I1Yt"nc ifln dI' !!la I gl~lH'\'O, ni'''!!'' plll' ;¡ pa ' iml polít ica ú él 
IIl \. 1'1':0 1"11;:1 11 , 1) ('OUt1"l :l/lit ll; t~ ~,!'i!,!'an tt''';I'n, rxprdicione" 
~il'tlll'Jt' I,robaria ('~t l' 11!'r.lJ(¡ 'lllt' 1.1 f(':-;e hahia. dt"b i1itado, ('1 
obj't.o d(' (':,Ia:-; ('IIII'I'I':-;l l"; ('IIPt'l l llt\ÚN' jllo , ,\' la fllPl'za, tanto 
lTla "l'jal ('O ln!) llloral. SI' iha pl'l'(lit'IHln ctlfLlHl0 no t('nia podrr 
~lInci"llt.p para :\1'l',¡jar d .. l'í ,.¡ p~'stl (11'1 l'iclll:1l1o que r , pecie: 
di' (':4 .. lwtUl'illf'r.a 11' 1mlzal ,:tlI, La \ t'l'dad ('í' qn aunque 
lal' ('l'llZ;lI!a" 1111 IJalJ"l1L tl'l' llill' ld 1, ::;n importancia hahia di .. -
rninllidn , :--11 ('i]'('lIl" s(' htl¡i:.t limita('o ,v ";11:'1 a";l'i¡'aciolh!, • t' 
h: hian l'llIJl'lll't·('itlrt. Llll'[lu1J.',\:1 (1 ' ll ,Jdofn'du la habia o, ('\1-
¡'('('jll,) y m,11I('!t,1I1n la Caril'atllra e n l ' nielo (le Lll,'ifian, y los 
l'l'llz;¡do:, ya 111) SI' i IISpll'ahan ('H las \' Il't!u l('s (h> )0: pl'i n1('l'()~ 
h ~\'O('s . ~i nI) (1114" 11l ,ldaha ll SU C01J lnda ;' la <l ,H}llt"l1 s <I\1(' 
C'llhl' .I'1'011 lit' /lJll'Ohi ) ,'1 palll'111/1I ('J'i:,ü,i¡¡llO, El Asia ya no filé 
1') (,;IIJIP) ahj 'l't) doud' 11l('lml'(I11 las idcas; fu ' el t<lmpo 
('1' 'I'ado dOlldl'''; ' af:tII;II'( a los int(,,'é:-:t's . La Palc, tina no fué la 
t.il'na jll'omdid:t ('1\ ( (lw:(' l'(' iha:, (,oll<{lli. tal' la g-lol'ia el la 
,illa ,') la \ i,la ([1' la ~l\n'ia ; fue 1'1 país IjUl' ofrecia un \'a~to 110-
l' l Zllllt ;', la al1\]¡irioll dl~stI1'd('lIada y ... l a~op( l'a ion mPf('<ln­
t.ilt'.. I':l ."allfo :-:"jHl lt'J'(I , ('H lill, ,\:L!lO I'H' la piNIl'él ('n dOllde 
(,llal lit l'f) .rae ,)l ) w'''e:lIIS<lkl l'l ('l'i~Liall¡~Ill". ':' d('sdr la l'ua 1 st: 
l'IIII','\'('ia d ('il' h) pll' llll' li" dI' la 1':-;('; la III1:'tietl IIIH' ('1\:-:n -
i!1)"; \'iú t'l Il ijo dI' I:-:aa('; rll~ 1'1 im'lll 'PIl' al'l'a~ tl'ó la codicia. 
dI' lllllr!Jos ,í \ ('lld.'r ~n('I.IICil l,ci,!. ("11(10 K .. aú s U priIlHIg'I' ll i tu-
1':\ ¡)t) ]' IIllllli"l'l,,,hll' plato ti .. ll'llt" .ia:-:, 1.a t'PI)('a, ele la f' <'.:;taba. 
,lPsaparc('ii'lJIlo; 1111 Illll'\ ,j 1H'l'ÍtllltJ ¡ha á abrir' un llUl'\' capi­
tulú en la j¡i~tlJl'ia tl \ In 11l1111: lJillad. 
- :!O'!-
I . 
La C}llIllt(l crn:r.nda 1'\1(\ prf'dicnda 1'" l' 4'\ ("~ll"Il"lIal PI dl'l) 
I{ohcl'to de COlll'ZOIl, all(t1p aCIl~; 11 eI(' hal)!'!' alttl:-atlo d":'11 ntl­
toridad de la hil"ll'l f, ', 41" (1t> los ni:·;tjaltnl'. \¡ ¡("lIalld, 1'11 "Il 
ID tOi'ia de la.'! C¡,/I:ar!r(.\' , ch'(' (l1H' (~J¡Hhj(,1.dfl'l' l' III('adll r"pi 
»110.; en toda. las ¡gl<':'las pat·;! \'('('ihil' 'as lilJllI~lIal' ¡[(' los tip­
i le!', Re fcuniC'l'OIl iunl( l\,.;as ('(ilttidad('s, r¡UI' ftu'rolt Ill'!H1sita­
>H la.:o: en mallO:' (\<'1 (,:1\,,1"1\:11 elr f'lllll'ZOlI. ti c¡nit'lI ~II'll~:)l'On dI 
»hahcl' dado 011'0 11:'1) ¡¡ los elrlll!'l' 111'1'('("1 os ¡'t .IpsIWl'i:-;t(). 1-:,­
>, y<,retad qllt' ,,1 (,:11'11"11<1\ 11.'111'1:111:. 1'11 FI';lll('j" tlld¡IS 1:1": 111'1']'­
))l'()¡!atiyas ¡tí' 1;1 ('01'1111(1, ill'l")llil'It:II) h·;I)ll!.IIS 1'1l llll111ltl'(, di' la 
Santa Sl"lc, alj~t<lllll() !,!'I 11' l'l'('¡'I)l' , aholi~llllo (t(,lI\la~ ." Jll' ,,\i­
»gando c:1.s .ig',¡ :-, ,"I'·'{'IIIIl IH'll:-':I.·, lo (JUI' Jlal'l) IfI:'I~ 'I'l")~llllil,,:, 
«las aell:'<lt'iOIH': ( tI!' :'1' 1" (lil'i; ... !'Í: IU) 
PC'l"{) s<,a (\(, l'l-tlJ 1" (1111' fW'I'(', pI lWl·j¡,) ":-; '1'11' ,~l la 1))"'I'i­
('c) n tiempo tll' ] 1 tllltlI'jo 111. y 1., : ,:'lld.', 1II11'I',s 1 1, 1'1'." di' 
Hnngl'ia: y aun~lllc fambil'll S(' ('rllnpl'Ollll'tió;'1 il' ¡,'(',kl·jro 11 , 
(,1lI 1)(,l'ado¡' ele \ 1('1I1:1I1i :l . .. ..:t(· aplazú Sil pal'tíl :1. 
g~ta XPt' i(' ion It i /." alltl,it' 11 :-'11 ha \ ,,~i-t plll' IIla1' ." ,'1'1'1'­
t,,'" ~ll r!rscm1 ,:tl·(I'W c'n Ttll"lllaicla, 1,:1 l'I',' d.' 11"1I!,!,,'j:1. d""IH\t':-; 
Ik haher e:o;ta,)'j :dg'lI11 ti"rnpn polI' los Santc i.' 1.1I~~';Il'I'~. 1""'/'1'1':-'" 
Ú l-:umpa sin} al,1'1' ('dll(!lIi:-: ¡I,lo lIll pi.llllC/ ", til'lTil. 1':11 :-' 1 
lllgal' filé nOIl1},l':I' () ,hlOlll lb' BI·iI'Il:1. L.,s n"z¡ ,los :" :-;11:-: "'\'11(,­
He:,. de, PlH'f'o <11' do.., "ilos ,It- :-'10, ('OlH[Uil' ; )'1 '11 :1 !)alllipt" ('H 
I~l!l. PC1'O hal)i"IH!oI1' di:-pl.tatlo I') 111(111.\.) PI'h !l·jo. 1l1011g'c' 
I'spaflol. ." (·(1l'(kn:d. p Ir Sl'l' ]('f:u\(1 ¡](·1 l::¡ '1,:- l' Pi'!':! 1-1 jI'!'" 
11;1 tll'al de la~ g'lIl'l"';lS :-,11I1a:-;: ,\ lJahil'lI,lo 1: :-::11 fa :-:"d .. ,,'­
('ididt) (' 11 I'~t.il (:\lI,:-:tillll t'1t 1':1\(11' (ll,:-:tl lr-; .. :;1I11" t:tl ilitl'l:g-I'll<'ia 
IItOs1.I· ... ,,1 1111"'0 ('HlHlillll. fl\l\' ('11 POC'I) tic'lllPU !ll'l'di, la lilli(':L 
t'Ítlti.ld ,t, IJII' l-" lIal,i<l1l ¡l] I' l'lt l'ilr!Ii, l'dntil'ln "JI \ 1/) ;', :-;1'1' ,)( '11-
pada lit I'a n'x plll' ICls tlln'os, gTat'ia:, ;t la i lll()(,l'icia d,' 1'C'la¡..!'i" 
." ;tla p"I'l'ida ¡«'('ion (Id :-mltan d"l rairo, qn malL¡[f) I,'vautal' 
lI lla 1I0clH' )a~ 1\~dll~aH dd _ 'ilo mi ntras el ('j&rGito l'istiallO 
('~talm (,llh'I'g'<1 du al sil PllO , 
La ~I' ,\:. él (,),llza<la la llHll1llt', F(',lpl'iro 11 d(' ,\1 manla, E8ta 
(' \ll'<li('ioll d io', lllg'ar Ú <¡Ile ~'a.ill:ta~l' un tl'éltado lltl'(' ('~t.(' 
mOllarnl y C' \ sultall el(' Ep:ipt.) .\l- Kalllcl, St~g'lln lIlIOS , .v Al ­
Illa]"I ', ,"'g'11Il ot. ros, POl' !'! ('ual (,()Il('('l'taron 1Ina tr('g-ua ell; ü il 'x 
\tll( s, cl,tliew lo ('11 ('a lllhio ('sk ú alpH'l I<t:' ("i\l(lacle: ell' .J"l'llsa-
,:Ill, B I 1"11, \ :lXaf"t. y :--idol l. ( 'un este moti \ o Fl'dcl'jCO fll," 
pl'Il('lalll;LIlo l'I','" dI' la clwla,l sallLa C'I\ 1 ;¿:W, y se' ((it'l pOI' tm'­
IlIill:l,.a la r:tlllpalJa, 
1·:1 ('oll('iliode' J. i,)1l, ('IQ ,·ln'l' 1'01' Illiís tI .. Hll cone pto, 
alllll)('i,', la Se' i'lIa (' I'\I%,\(}a, \ sil 1'1'1' 111" !"\! ('olocó ('1 santo 1'('y 
I.itl" 1\ , " Frallcia, ¡¡Il'nal ¡tl'OlllpaILal'dll lLlla IlIllltitud de ca­
lIall e'I'I1:-: , ~"'lllhal'CCll'OlI I'll \ g'll:l'-lTllll'ltas ," de, t mbarcal'on 
('f'l' ' ;1 (1" 1),ullid;l: SIIlI'IlI\¡;Jl'~''', ('!lb Im\(', ia 1)(,1'('('ió la mi­
f.ad 01" la di '¡si"n pOI' ,'(,'do ¡l, ' Hila tl~I I\P"sL<ltl. La otra mitad 
s,' ::plldl'l". d .. llal11ida, ¡'¡llil';l \ i<toria (I'H' alcanzo , y dCRpllCS 
1'111' ,(¡tS(' ' ,la ,'ll ,,1 dl'sa~tl' " dI! ~bIlSl)Il l'ali, El cCluti\'C'l'io del)'(',)' 
~' dI' tI) 1 .. 1: 11111,1 'Z<l (lrl\' )(',',lllL tl'atntlo tIf' paz C[n di"1 fill ,'t 
,'sta ('l'II/.;ula, 
La ()('~a\'a y úl1 illla ftll " Ilil'i:-\'illa pUL' ~an Luis y Etlu<.lnlo, 
l'l',' (!" 11lg'latt' l'I'a , El hlan, '() el.- ('"ta t' xIH, tl ic io\1 fw' 'I'üW'%. en 
('IIY') "il il' "lIrl'l'm,', t(j(lfl (,1 (',io'l'('ítn ." llIlll'i,', 1'1 ~ant() l'(' ,V y \tilO 
dt' Slh hij •• :" 
\ :.j tt'¡'lIlil¡;U'OIlI'St¡S ~,n'al1'¡('s 1110\ iluie'litos qw' !I0l' C':-;pa ­
('111 dI' tlllS si~I.,,.: 1,1 1\ i"\'P II ag'lfatlo allllHllflo, :' <¡lit' altcl'al'flll 
lall Pl'Oflllld;II11 l!lIt{ ' I¡¡s 1)(\"",.: c'lIl1"titllti \ as ti, la ~oei ~dad, La 
-.:aclltlilla '11" l'.'('ihl") f':-'ta .(' ('\t"llll,ú c!('SI;I' ,,1 fundo clQn(\" ~n 
:1.111'1'1,:';\ 1.t \ icl,1 lll.is l\ltillla ,Id h ml)l'(' hasta la. uprl'ficie 
dOllcll' SI' a \l ima la \ icla púldl('a di' lns pw'1,lo", El art , la in­
,lllstna, ('1 (·OIlWl'('ill. la p\,l)pi,·(ltu l. la l'j·hg-ion. la familia, todo 
C¡¡lllllí,', dt a"p, 'rt.Il, t.1,do s,' tl'asflll'nlf'l. Los ,Jpósto1 .. d la~ ' , 
al 1;1 11% '11' .. 1 g'1'It.t1 dc', ¡)íos /1) r¡/líl'l'l',' .V ('olga!' n ('1 pe ho de' 
)"" f'l'htl.lll l),~ la l,.I.lit ,'I'Il/. 'IIU' '¡L..;p(~n:-ahil. Ik torta p( nitcll('ia 
-'21)J-
Y perdollaha t ),los los p ·c, ,1 )S, C,)llSI11l\:1rI1l1 . "i1\ elal':" t·1tt!llta 
de ·110, 1;\ 1'1'\'o[ wimt epliz' m ís t.1" o ('C!llClC'llt.al Il'tc~ ha eOIl­
movido :'tla Illllll:tll icla lo .~i lllC'll,lS C'\:jl'dj('i'Ill('''; ~igallle':t:a1', 
al abril' la.' IlllC'rt IS /1,,1 {)ril'IlL". i",l,lar III 1"..; man's de' hnqlll's 
, IOí; ¡HH'rto::; (le' 111"¡·C·;IlH'Í'l...:; ;¡\ ;l\T¡1I1 'al' 01,· ~II:-: ('''::l, sol: l'je -
gas ú los j,:, ¡¡Ol'·: f ·nlal,·" Il's hi ,i"l';Jll p' l',lt'l' LIS ¡';t'lte''';, t¡lIl' 
fucrou á aUll}!'Ubl' 11): li ' 1,:- Cflll\'I'lltll", y :-; ¡ llllhwll('ia, IJIII' 
pa Ó Ú mano!'. (1 " J,)S p'H'ldo. l';)ll la ('l'I';l{' !lJll 1[,' lo" 11ltlllit'i 11llS: 
al (lI'l'OjéU' á la ElI"lpa ,'d pi ca ll1ill) el" Pil 1I's1 ¡Ila 1'/'11\(1\ il't'OU 
el cuerpo socia' y le' c!1'-Qll"'ll<li"r lH d' 111, 'lc!llll'nlos disol\'C'n­
lC'~ quC' 1, corroian; al (~lll'ir¡llece'r H as Igl C'sia: Ilinon impol'­
tancia'y \xplclUlor :lla:-; artes" k\ autallClo 1 su:,; :-;ohcl'l.ias C',l 
tl·(halús que (khpl1 sn fl)rmueioll al go,'nio alllli:-;Il\o l.iC'lllpo (jllt' 
Ú la 1)\; y al inspíl'¡U' la i<lea ele GOu(l'lÍslal' los. 'aIltos l.ug-:tl'(·'" 
alimentarou el 'spíl'itn l'clig'ios,) y ell'sar\'ollaT'on 1'\ in.tintll 
caball rc:co , Y tan ('\'ilknü' es e,,,to 'n Cllal1to Ú la prqlj(, lad 
que sin l'cbnsral' citas nu: 1" atcsti~lla t'll',i(·:tlplo Ile I rOllofl'l' -
11 (\, q le "cndiú el BouilJtln al ('(lbiltl!) (k J.iI·jn; ('1 d(~[ <llllllw ( I (~ 
"01' 111<\11 lia, (P\(' ('IllIWü'" Sil dll(,:l llo ;'t Sil hi.io :CFlllldo. Elll'i­
!pll' 1. l'l~,Y de IIl~l:tLel'l\t, (l!l" lt· hahia d""p"st'itlo ü" la ('(¡)'/)­
na; y el del con 1(' {le' Tul ¡sa, 1(11<' : (~ Cl('sp'~it', d ' S1I ("asa 1'" ra­
yo\, de 111l hastardo, POI' lo qw' l"'SPI'('ta ;'1 la ]>,Jí lica. la ("l' 'a­
ci 11 del gobicl'llo muni 'ipal \ ig'o\'iz,') ('\ por!t'1' rl'al al pasl) (pIe 
elehilit,) '1 de lo: ,('iI res feUllale:, y lat-l eill<l(lIh~ .. pOI' l': C' }\p­
ello, que adllllil'iúl'oll Ú pcs dd MO qll se g-:t..,tú I'll la" ('l'llí,:a· 
!la~, conC)ui~tat'oll los (l('l'('chlls ('()Il"a~ral¡')s P,II' la lIa 111':"I.r.:L 
v: :ental'Oll I t:imiento sohre ('1 cual 110,\ SI' asil'lIta la lilH'l'­
tad nhld)l'lla, EH enanto a[ ('Olllt'ITi'J .v ·'1 la illlll\:-t!'ia, ('ollfll'i ­
da. es la gran impCll'tallc'ia Ijl\(' ;I'I'all/.; I'dll I;¡,; 1'''llI,I>I\(',,: ita­
lianas y to<los ,o..; ('I'lltl"':- lllal'Ítillll¡" ,\ IIl('¡Tltlltilt's l>all<t(Ios 
p l'las agua;; d,'1 \I "llil<'I'!':I1U" ): J"' I'O ('"ta inlJH)I'klll('ia tlO s,, 
(~OIlcr't(¡ á c:;Los l>llllLO'" sino '1"1' SI: t ~ \:I.I\nllio ;'1 la _\lt,tII:l\lia. 
CUYOS l'io, • ¡'Wg"1lI1 (lit' IIHa h¡ .. tnl'ia (It: a'[lt"lIa lIaCiOll, :e l'U­
hl'icl'on dI' balo ~os, ;Hl '! lI i l' i '~llll " 1'11 po('o IW\." dI' UtI sigo'" 1" 
e mCl'eiant ': llIl POt!I'l' tal (tlll' hi%o tC'1ll1,J,,1' m'[::. elt' tilla' IOZ 
.'t lo~ l'e',ve:-- <1<- ,'1Il'('ia y nillaman'a. EH 1, \'!'fC'l'(,lltl' ;', la f;t 
-·.m~,-
In : lia, 1 l~ ali~h:llic' ,hl" "11 11l:t"il c'll h milicia Cl'('jl(b para la 
IjJII'I'r!l .1'1(1/1 t C' HI1l111\'it'\' Hl proflllHla!lwlltc' ,1 hog'<Lr doméstico, 
]11"'1" t ,,\ ,,, ;'l '1 ¡día 1'" aprt'~UTal'el1l ;Í, ahanclCHl:ll' lo~ pobres sus 
eh lZ l'-'. ll~ S 'it 1ft" 1-\1IS pos/.·"i'j!lf'R, 1,)" monj :;.; f'll.' clan,' tro: y 
IIIS Ill'in '¡p ..... "n" E"ta, llJs , \ I[lll'lla emig-ra('icHL, si a. í puede 
Ilam II'S', 1"1' tall , 'o; 'I',l H'lli ll l ria., (l'l !' ~:m B ' ('nardo, dirigién­
r1iJS " al I',t¡l l EIl'.t.'lli'I 1, , ..... ' l'il,i a las si~' ui('lltt~s palabras: 
La~ !'il1tJa.!.'" y Io)s ('astillo,; ('st 'tll d('si('I't.os: por t da.' pal·t s 
1"(' \ '11 yi!lllas, ('\\.\ )"1 m'l"i, l"s I'"t 'l!l viv 's. » Y finalmrntc. 1'11 
(' lla!lto :'l la I'"lig-illll. 101" almsl)s ,Y los Ü,\('e so: <:ornt't ido, Il 
:\11111' lla" e' ,\pl'¡l i('iolW" (' ;'t':1.fOl\ p I'n\'c:-\tas, y las prot~st.a. l'l'­
n illliwwiolH''', ,v \lila: ," otms oposicion <1(' lloetl'inus y rstas 
la re'la,Íal'ioll,ld principio Ile} llnlf)l'itlad. ,v tO(]1J jllnto 1'1 de,­
prrstig'io dI' los (lo(I"l't'H y "\ dp~f'l1(':lnt dI' la f,\, PCl'O d ~­
g'l',u'ia 1~t'IU'll !' al ap.l~aL' l"t ' (,Hta <t lltm'('ha !'1l laR mano~ de lo: 
('ru.l.ad.,,,, los pl' íJlc 'i pl'" ell la Tg-It'<;ia Illli"j¡ L'un reanima L' l-iU 
fll.'g-) llit<'ie'll lo '1'11' :-\11 r'tlt.i lll :l l'lli!'pa t'IH'I'lIdipse laR n:wirlüt'S 
hll!.!IIt'I'''''; di' la IlIel'li" i(,O Il. Hin L't'paL'aL' iillf'('ll~a os! que la lnz 
dI" 1",.1 llo la "1l~tit.Il ,\'t' 1,1 {'¡t l'I Hlll l'llf0.iC'('illll ;'l la [ltI'I'Za ell tI 
11l11'ltilLlI. ¡]iI!lt!t' t'1I"aya :'11' C''(]l J'ill\(\lltos 1: ('ip llCia, La ft; 
\ ,¡,tllll :->1' ('''lI\'iI'Lle', 1'11 r· pUlle \ l' . ,\' la saula 'L'I' '!leja ,'H il\\'i:i­
hl,' 1.1'ih'III;lI'[III'. al apli('Ul' :'11'\ fallos , him al'(l('l' I'It tU}'). mi:-\­
m'l pira los o,Í )..; elU" a IlllIhnul)os h l'izontc.' dI' h lI1<l.t ria :: 
la \ Pllda t!'as la ('nal s,~ \1('. nI la 1 xll('wlol' (tU' ilnmina las 
Pl'OflllHlídaeks (1(\1 a lrn;l, Lo (1110 <lLhió (1(' s~r ohj('to d,' \lila. rni­
:-inlL I'spil'itllal ,Y Hila Ill",tli(';Lcion apostúlie;l , i"(' ('OH \ il'tió CIl un 
() fi('io (1111' , 110 P')1' 1\,1I11;\I'i"(' I".wto. (',.; melLol-\ otli()~o 'Y 1'UI)[[O'­
ll'U JI " pal':L toel,,' 1(1' q \11 ' :,e' c.,l,ijan hajo la hall<l('l'a de . \ q II 1 
,!I]f' ¡11m t'lt la lllism:t ('L'UZ lH) tU \ O nü:-; qu palalmls de p er­
don pa1'a b 1l1l:-:C'l'a hl1l1l:l11id:d, 
'1',)(1" t'~k ('I,ll,!llllt" ¡.IIIIl" t 1'110:-:11 di' mt'.ie)\':!: ,v toqH'za: fuó 
t'l 1'\'slllr:ldI1 11" I:ts ( 'l'lIZ:11la,.;, PII I' lo t!l'lll;'t:-<, ~ i el art :H'(lui­
.e'l' tc',"i('o ('''p('( ' ialt'lt'llt" Se' !t-Y,lIl ,', ;l pOl'tt'nlo:,a altura, la 
('i' H' ia, g'nal'j'l'it la 1'11 lo,.; l' )l\ \ ( ' lIt.l!~, :,ulu llt'hl' Ú (':«.' <,xl)('tli­
('iow':, la ill\'e'II(:ill ll ti' 11)"; 1'-;('U f lc)1" de' al'ma:.;, qur ('!In 111 :'IS \ a­
nidarl ell1(' 1111.1\li~"I'lll'i;1 ('aliril'~j}'IlIl ('1)11 l'lllfJmnl' l' el!' ('il' lH'ia 
,l, I bl"""oll. 
-:.lO/)-
'fra. esta ép Ica dt' aV¡'lltlu'U: llIilital'c':-: y c'xüaiw~ ll('OIl­
tcvimiento: apan'ciú utm lIl: ('nqH'c:-:asgabute':-: " lo vas l[lli­
lHl'l't\í'i, A las ('l'ur.(t(l:\: sllc("llI', la C@"//"/'¡(I. ¡dS T'l'lattls (IP 10:-: 
pef('~rino, , la~ har.ai\n. dc' los ('clUtlJllos. Ins CI1l'tltOS (tc' lo. 
Ol'icnf.alc's sin' icl"Hl dJ asunto Ú )os ir Ivae orc'''; para l'l'gallll' I'l 
oído on las alti,'as cast('lIanas al p¡~~ clo- las fortalc'zas sl'lloria­
II's. t"llyO. cautos lkgahall Ú Slls "(\lttalw,,; t'lI\ 1\l'ltO~ por la 
bl'il'i<t en el dnhl Jl 'r[UtJ1C de la plJ(',.;[a :: cid ;\1',)111<1 l!t·lo:- t'<tlll­
p s, Las larga: ('ampaiH\S y las lal'p:a ' ¡ IIS\'IlCias illSlllml'llH 
:t lc), cl'Uzado 3(lU '1 eulto eaklILc1'I'sco ú!:t¡; ,blllas ,v ;(cl'1<'11a 
d il'icacioll grosera, pcrn cntllsinsta, dt 1 :ll11tll', (11It' !,rotlll.i" 
tant<\ ' y tanllobles ;lC("ÍOIIC:, tantt): y tan il1:-.ip:IH'.· d(';.;al.illo,,;. 
E ·tas dos 'pocas, qu' ~ amalgamall'y Sl' etllHpldall. rlipI'oH 
O asion lÍ. que:'i . I'i'erihier(lll dos libl'll"; (¡lit' ha ('ug'al'zadt) t'( 
g-"ni, ¡'t llUtllCl'aele tIns dialllatttc.:, <'1\(,1 s'l1o ele' la illtnol'~a­
lit!atl. Es s do,-' PtlC'Il1;V llllr ('1 Tas:::.) y ( '('1'\ ant(',' 11ltS ll'~',U'flll 
('u"hl'('n ('OH el UII('allto de sus IlC' llpzas la forma lllom,tl'llt';.;a 
(IU di ron ú sus tlelil'ius 1 s (l'Ilzat!us P 'l'eg'l'iuflS y lu." andart­
t 'g caba II ['OS, 
Hoy 'Iu mil'Dm05 todo,' ('SOS !t('('Ir,,:-; ;'r tril\C',S dI' l'ls si~lo,.;, 
, ,e pr> cntau ú nuestra \'i:-;ta (l'plIl'a<lo:-; pl)J' 1'] ('I'.:-;ot (k ht 
critica, no porl mo. d('jar d(' 1'('('()lLIll'cr (Inc t'Stl:-; (Il'Ull ('ei­
mi nto, , con todo:::., 11. c>x C. os )' to(l( s sus ahnse),', SOll pl'O­
vidcnc.ialcs, v cuando ti(~ IH'u lll~'al' plll'ifi('au ele 11111(']¡OS "\ i 
cio. la j(,ITa, (' )mo HI rayo plll'ifie¡), la a 11\ (" :-'\'{'l'a, I.as ('r"z;( 
da,' d janll alTuinacla ;" d"~pohlalla la Europa: C'II c;(1ll1,io 
abril'l'Oll el OI(,1'<:<)elo d,'1 .\: .. :ia, y con (1 f lll 'llll's c!r l'i'lltt'za..; 
d('¡;;('onocidas, ~() oh·j(I(·IIlO.' el'Jt~ Ú e'1Ia..; ,' 1' (\Pilpil (,1 l't'IIa('¡ 
miento cid arte', la eOllstitu('iull de') Illllllie'i.>io y la Illw'rtt' ¡¡p} 
ff'uda lisl llo, ." 111) ('Iu'm l): f'1l (JI i<lo q1ll: 11':-; 1l10\ ill1i('llto~ lj }{' 
rf'alizan f"l,'...: t'Ol"ftli~tas,.; lH J'J~ <¡u.' itll[H'illl l 'lI \t'rdad('['1) ('«( 
J',t('(n 1'1\ 1.1 nWl'dl~1 d,' la ('1 \ i IZ:H ¡tlll. 
(' ('\1.\, H,lllltlt;\1:7, 
..... =-.-===-
EL SUELO DE LA P Á TRIA. 
n" do~ modm: )H1I lI r :lll11l1'llfar.'t 1'1 sil' lo dI la pah'i:l: por 
lW 110 IIC' ('OIlt¡lli--t:l' g'Ul'l'1"t' I'as t'w' ra dd tl'l'l'it.Ol'io, y por Ilh di .. 
111' ( 'III II¡lli:-> :1"" ;I!.!'ri( 'I¡[as PIl I iIlL('I'i,)\,. Lo prillll\I'( no :1' ('Oll­
,i¡.!'!'" sin llllw!'as ;'IO'I'illl<ls : ' ,a :l{:t'I'C' , : ' sUpOllt' fl'l'l;U lltc­
IlH'Jlt ' tllla ill.iusticia 1'11 la 1 i .. tol'la: lo :egulld sr loo'm con rl 
".i"I'I,j, ' io 1\1' nn tl'al ,a.',) lI'gitilHo, , ('.. la huma d la humani­
, :ld 1(111' d 1I1lina ron Sil int.,'lig-,'ncia la~ flH'l'%:a~ m!l, p d 1'0-
,:1>: el!' la a l Ill'all'za, I.I) pl' i nU 'l'() es la bal'húl'ip " ('\ d ,:;;p ti:;;-
1110: 11\ 'I'~ 1I 1\l 11l I lPI'U;';l'I':';I. y la lih 'tad, ()e la mi , m:l. ma-­
'"'I':l ¡H1I'tl" disllI illllirsl. (\p di): mOlln. rl sltrlo P:l tl'io: p r in­
\:I""iow's p\. tl'ai1:\s I II \( ' lo tlU l'lll;\II, y plll' los l'io:-:: <t"!' lo <lIT;tS­
!';lll :i I 1";:1 lIi. /lIf)S d,'1 <)rl":ln , 
El diplolll I ti l' !) <¡U I' ('('khl':l \In t.·at.ado '('di ndo P<ll'f,f' (1,' 
1111<1 p l'I)\ill('l(l, " 1I ;1"':11(1" II'\(' alTasa 1I1L InOI1 r ,)hliro:lnd ;'l 
l'Tllig'l':l1' a la p )hla('ion ell' un valle', ¡:;(m ll11(l. mi¡:;rnn ('o, a p:lJ':l. 
\a p'dl'ia: pam la 11tIlnal1l(lacl .. : mil H'e , p O\' t"\ ,Htirn . .. \ 1-
~!'I\na' ,11' nl1('st l'n ~ IlI'O \ illvi : ~ ell L \'ant hall talado la. nut' \'<' 
dc'·( 'ima.' pal'll'~ rll' ~11:; h( ~'1'H'.': ;.;I'trnb mil hijo, d , ('~ns pro­
\-i!lcía' l' il g-:l11 e'oll l'H SIHlo l' la:-; aIJl'a::ldaf; al' nas d la 1'f?1>­
li n, 'yI'OIl ";llsang-l'P lo: slHfOf; pI' faJ)(l!lo~ plH' la, k.íhiln , q lle 
plI'!'l1an pOI' s;t('lldi" .. 1 yugo/) dI 1'1'(1) cia , 
La I'\/('lls ioll d(' un paí:-:: !lO d('h mI dil''::;(\ l'1) l'1 !ll:l ) a 
-'2,)1'\ -
W·ot-!·\· ... ri ('" . "illu ('1\ ,\ a~'\'(jIIt·ll1ll(·('. \.; , (;, ·o~I·:lri:t t'lI g':til; I , La 
\'('~ dI' Z:lT'ag'()%~ ('s 111¡'1~ ~.!'l'a l l(h' <¡!l(' la ~l a Jlt'ha. Bl'I~'i(' a ';': 
mayor <[1l(' l';<;paiJa. En\'()pa ('<; m :l<; ,',t.('II~;1 1(11 \frie·:t. 
E:.:pai'i<l 110 ('~tú ('IJIlqui:;;tat!¡, nda \ la. I.a ('II:-ta ('1't'i ror\(J:1da 
dI' mal'isTn:1s alt.l'rnati, allH'llte (,lI\¡il'l'la~ .' aballdollada:- pOI' la. 
Illal'('(l ('OIno si eOIl\'itl,ir:m al ('apitali:-ta :-- .tI a:-rriC'1I [01'. 1 
t!1'1\1 L'O hay ,b'lta:-- y palltUllo<; '11:(' ('''P:ll'('¡' 1I ('H d"I'l'I'! Oi' l.. 
1l11l,'rh·. In~.rl1na<; qtH' pi(ll'l\ cl('''al..nlr'. t.11\'l"'lItc'~.v l'¡lIlJlda~ fjll" 
s/,[o I'Xig'(,ll. i'11 ('amhio'¡ ' :-,¡¡~ dil(l~:t( (,,; c'alh·I'~. do,.; ,lit¡ 11':- ;'. 1" 
I;.\,f!'o) al g'lHlU.' lll ill olll''; !ll' úl'lJlII·. ,'11 la..; 1111111 "il;':', I:"ta , 
IIHlr i"nta<; . dl'ltas. i:la", la~nlla" , 'ramhla:, I'( ' pl'" ('\ t;tll IlIla 
('xü'llsion :'tlr~l'iol' ¡l la ma,\ol' dI' lIt¡(':'t 1';1: ]ll'OYÍ1I('i:t:'. r w! 
h:l.blo (le I~L<; dap,1<;, ('nya eO\l(llti"l;l plll' III 'ti:,. dI' l'alll. •• lln:.: y 
tanale:;; 1'1'1H'NH'1\ta m:',:, el' do: pl'(¡ \'i ll('i:l~. 
El ('im ie1lto lo p l' para la müuralpza. c'l :IIt·lo . (' ('llgl n­
dra cll'l tl'ah<ljo, ~fi\'lltrn.s It:\,\':\ l' (J('¡J~ ,\ playa~, ba,\ ('ampo C(lH~ 
rOll(¡ni , tal' para. lit fami ia y ft'O!ltl'ras 'LI1I' l'lI';;!llt'llar pal';t b 
I i tl'j¡t. El sucl dc llulallda ':, Illtl)'l'i('o , :- 1'1 ,k Eg'ipt./J 11l :1 ~ 
r ico tortada; pero no les ha ~idlJ rl'~ .. tla<l) 1"(((/'\' 111',111/,'/': l"s 
('gipcio,' dehcll Ú SIl lah')l'io:id,lll la p it.ria. " II)~ ltlll¡IIHlp,,¡,:-; la. 
d hen ú ~u g";llio, El dia, lfllt' lliS pt' i11 I('ro:-; ¡¡],;:I,c! 0l1; ll';1l 1 11~ 
cli'lu s y compu da:;;, rl Eg ipto ~c ck'slj;t.aria útolllfl pOI' ;ítll lll<' 
lla~ ta (1 fondo d 1 M >(li t l'l'¡íll('O, y el ~i lo ('o1'\'('ria :--ohr IIlla 
inmell. a l'I)Ca d g' 1'anito, El li ja IIU ' lo ' s:'~ ullcl()s (lp. ('u i(l '1l'an 
:;:Il~ dicl'H'. ~. molil\os e!c> \'i ('nto. la llolan<la :.:nia 111\ alli,la plll' 
la: ola:, y (' l llla' (h'l :\ !"tc' l"'(',olml1'ia .~ lt.' a1l .j~' lI (lS dllTninio~, 
En 1111 a;n. <'g-ip('ios y ]¡ ol:wd,'sC's ~(' Ijuc'c!al'i;ill siu I'¡ítt'i a, . 1:1. 
elu 7nO,OO() hc,('t'tI'(\<lS miclm l los t('lT('nos (,oll/llIishHl s ¡ti mar 
('11 los Pai:¡':- n¡¡j()~ . ,\ Il\ ;ís <le' IOO.onO,ooo l a~ tic'nas e1'l'11<Ia: 
pOI' ,,1 ¡II) r.n E¡.ri pto. F,:::;ta:::; son las \ c'l'dacl<-l'a~ l'()llqui~la:,: 1'1 
camp(':ino ya. cOllg-a¡lo, a1'l'ChatalHlo al golfo ta llt 'thri('1) (lil'z 
pc>olla(l::'\' de t iCl'l'¡L dI' mal'i.'m;\, I'pali za lila (>lI1p\'l\~a l1Iil~ 1wl'­
I1Hl11l'llt(' ,v ..... lol'iMl1 <¡ltl' (') ".,Idado ah'mal) <l1'I'c' l) ;tlatlllo ;'¡ la 
Fl'anci;\ un p( dazo el h .\ l.·a('ia: ." el l1Iilli~j t'O (l lt' ~ fllnd ,'! la 
('al'oli lHL eH :if'l'I·;t- \TOl't'll:L cn:-:all,\¡c') m :'ls lo" \I)l'iZOIÜI' :O; ( (' . II 
piaria <¡tU' 1'1 d('~dichac () r'lll}wr:1I,1/l' <j1ll' a :~T(,~'; I ·í la SII\';l la:o; 
)lI'Il\"i ItCia (1<' \ i%:\ :--' dc :-'a1 11),"<I. 
- 209-
t ':íc!a. innndaclcll1 dI' IlIh~ .. tro~ rios al'l'a~tl·:t un di, tl'ito: (':t­
Ila ('ie'l) inllllc!<H'iOlws ~(' lle \ <tI! al mal' llna IlI'oyincia, POI' ('1 
'OIüral'io. cada l'io ::.all!:ra<1() pOI' rarw1"s y (lC'!'\\'iudo pO\' di­
r¡nr.sdnpliCfl tcvhs lo: ail()~ la ('xt('llsion (1(' cada dist 'ito " de 
{'acla ]l1'()\·lIlcia. Es ll1l ¡[olo!' pl'\·s(·ul' i .. u' sas a"cnidai" turhia::: 
c(lH' arrast 'au elJll la~ raic I'~ lk lo,; :·lrholo.;; la tierra vrg'c·tal 
oc I"s m,mt. al~la.;;. : ' con In" llli ,'l'cS (),'1 va lk lo: arllp()~ donde 
\ i" jan ('~as fami li a=- elc' III"n ,I¡ ~ro<; ([tle aeo, au ~L lo::. fclic s dt~ 
la:, c'iw!a(ll'S, Es Itll d,}l" l' ('lInh mplar la in, i:::t<,o('ia on qu 
"'1 11 ill\':ulidas 1ll1 " sf. ra: l1l'lraclas.".i:u'cl inC':-: po}' esas m isma~ 
olas '1'11> clphll'l'an SI'I' las ll,) ril'iza~ d" 11m sir:! g'l'icu!tnra . 
Es un ¡lol"I' 1'1"'SI'I\('¡ l' 1;1 ill' lil>rj'lH'i¡¡ e(m fJlH' la A(lmini~tl'a­
(' ion ve'· sppnl t!1I'S,' 1 a piÍtl'ia, lwc!azo tl'<l.' p('(laz( , en esos ma­
('1':' ql1l' (1,'h ipl':llll'l'l' p<tl'a {'lla illar,rutahles v 1l ro' el r ic¡1.1 xa . 
. -o, la \>¡aria no la l"'p.'ala la \'ntll ral('z<1 ¡;;in que' ('[ sudor 
(11' la iHh'li~(,l)('ia :- (" <' ' l'I«')'Z!l (1 ,1 hmzo feelltlden hasta las 
h t'l\!h l tlra~ (1(' la 1'0(" 1. (',¡:twlo 1,),.: judíos tOllcplist. ron ht P¡t-
11':, 1.111 :1, f'l'<l 1':-1,;) OH p: ís llllH1 tallo 1:'0 :' (' , t('rjl: mas ello" !:,\)o­
l" io:,o:- ('omo (')'(111, :--11]>1"1' )'1 tl'a:fol'lllal'lo ." cult,Í\ar las latlt'I':":-; 
}¡a~ta las Illislllas ('\l1l1 1m',; pOI' In ,diu dI lllIll'O: de l'ostenimil'n­
t,), plall iC'i l':-:' ('~('(t i ol':III;t:" ." ~,rr:tTl<l(';' plalltH('iou', d frntalcl': 
('OIlIlI Otl\' (1 d" la: ('all iyi(laclps { I U l ' padc 'ió e:te puehlo \')l­
"i(,1'Oll á lks(,~ll'lliU' S{ ' bs lH ')atall<tS, y los <lg'Har. rOS el i"trny(\­
ron (,i'a p'ítria ltij:l d,'1 ;ut.'.v e\"L t\'ahajn, {l }Hl1l o d tt'll ' 1' (I U l 
l' 'stahl('('1'da ('ll til'mpl) (le' He!' dü~ P,)1' los Illü;mo: proeclli­
mi n tl):' (ji\(' I'Il t i ('III})() dI' ,J (\SlH~, :i los l"nizo, 1'( duj '1'(\11 ;', 
(';)1'1>011 sus lli)s l !ll(,~, ('n l' 11(' os al~IO:' SI' II'H'da1'i,111 !'ill p;',tria y 
~ ilt lil)( ' l' t a 1: SIIS IIIllul:uia ." la;,Ns, nitloi" (le amor ' po sia, 
l'C r ian ,':::p:tnta\¡I I '~ :\1.¡"I1I I):', pantanos jnfrd,os y (l(\sr<ll'nada: 
C'ol'dilll'l':l.', 1:111 ~()I() (It' lmitrp,' y l ()ho~ ,i~italhIS, Los úl'bole¡.:; 
("1' an , ~1I.i tan y ayll llan :'1 l1Lilizal' "ll'llt'l() \'('goda1: l'o n (lbr '­
rn~ (J IU' uo dI s,,~ n.'an 11111l\':1. rl't'llIpluzan Ú lo.' <llItigu( s s la­
\os: lo cual e\ plie;1 d b:'t!'lwl'O (,oll~t'j() (11' nqu 1 pI' ft'cto fran­
(,( ',~ <llIt', para ~OUl('it 'l' ;, la iwloLHahll' ('úrce'ga tlO 1",,11,', Il1cctio 
111 ;IS (,tiraz CJIlI' ('!ll' t ar dI' pie; !Oi" ('a~t;\I-II): (h tolla la if'.la. La 
1'1"'" \1 , 1'11 YI ' l'dad. tic'I II' la S,lIl('iOIl dI' la <-'x l)('I'i 'llci~1 y trae 
11111." I".iilll() ahol"llg'o: l'I'('II\"l'd,'s4' l[lIc' 11/:' nlhig'l'lIsl'f' ~t l'lIldil'­
J',)Il ;l Hllmh, I'to ('uando \' i"I"J!l ( ji'" Sf' ,bha 411,,11-11 d,' alTa ':n' 
la:, "üi'u: dr la PI',H "ll;l,~: ," TUII¡",'oll1. :llIl'io ~tI:-: plH'rta~ al sit ';1-
dor ~alúhh('.v d~ Con. t.antina ('n 17, H, (' tando j,¡, . ¡;;olrlac!o.' 
priul'ipiarnll :l tala l' laf' palnl<' 'as el' 10.' alL,,',lr,lo['('s, l'f'[' 101' 
la~ yicl rs y las palrllC'ras (1'(1, lWL"Il'r' la p:ltria, ," altaTlrlOlI:1-
rOLl la lib0!,t<l11 ]>ollti('¡ql!)l' Illi(',lu dl' can ('11 Hila lB 'f' dollll'o~¡\ 
~er 'l tllltllbl'c, 
I km!)!'; cli('hn ante's '111" : mi,'ntr:ts lln,\ ¡I rO(':lS :: playas. 
hay campo qnccollqnista1' para a ramilia y fl'dltf"l'as IjllI' 1'11-
--aucltat pal"t la p'ILI'ia. E11wlIll,)[' '1lt<' Laladl'a IllI pll;l,l) "11 
mcelio de la lanza ú ele la ('st'~p:t. lUH'ip\Hlo sllr~'ir Ú ~11 alr,'d,'­
,1,,1' HU o:'[, ' i:-;. ha 1'1l~anclH1I1() ,,1 ~1l1'1\l de'la p:', tt-ia, ('(Jt lllll i:'tallllo 
II:Ha I'Ih1 la Yl'Ha lir¡lli,h¡ ([111' apl'isillllaH los ('st,l'ato:-; ,1,,1 s11l1-
'''It,'lo. El hOlllhr' '[It<' al'lana ,\ <':'wa;'lIt :L la I'd ~' a y cl l'j'\ '111" bs 
:1~'llélS ('l!lT4'lll í;IS le 11(,\ eH :a I i"lTil "'g','1 ;11,', la t r:l"pol'l.:1 pi 
l!~ i¡;;tll'l, 1'1I.'1I1\('1Ia. la:" f!'l tf1 , "1':,:-; 01 " la l!.ltria. j':1 hllnlhr" '11 (1' 
(lll 'bl<t Hit lago,) di' PN'('. · ,') 11'La I)ahía .1" ostns, :UllliI'lIl.a ,,\ 
"u ,'[o ,h' la [l al·ja. Ei It 1111 1)\" , '111" lp 1111' tU I ,li'jIt" :'l h Ill'll''''L 
." (1,':'; 'ca UIl :\ n :U' ; ."ll<l. 1', PlI-:,III('ita "11 dll" ~"11 ,í 1 ,~ 1¡¡ 1l.' 1.1· ':1 . 
110\'«(11(' ( ' t llHllll~ a ,1l1"111 IS las ag-U;ls, El '111 ' I"al t'l Y ('Idl i, a 
un úrbol ~g'l':'l.lu1" en mu 'h ll~ ";(' lJtidos la l' ,\1'1: 1. p,¡:'(ll/" .'<'<lIH'" 
;L ,lomillio .'uyo la atm;,:-; f"I'a. inag-ot.ahl(' mina ,1 .. ,'I"J1\t' 1 0'­
primarios COIl '1Ill' las lwjas , ' lah'H',lll t' i('()~ ,'sllslalwioso:-> \'1'n 
tlt~ :,in ,,1 IW'IS 11'Y(, di' rinwnto' (,1 sl\,,1o. El Ilomhl'" 41ll1' ('Oll--­
t.l'1tye 1llla haLTa I'xtil'l lck (·[.'lId\) ,k la p¡'ttl'ia ,'11 t"do,' :-:l'lIt i­
Iil )~, por,!ue cl)llqltis(; los ail":-: ~' las :!g-Il;\S, y la 1l"ya ,1" m::r 
('11 mil l' Iw--ta los pa ¡s"s Jll :', .' 1'( nlllt t:-;, 
~i sr' h¡ice tilia hoy" ('Il ('1 ~l':lllíLI) . :j )0.' pucns ,U-lIt:-: la 011-
(·outratn o.' llena ,1(' ti('nay ('uhil'l'ta dI' \,('j!'l'ta('ioll, El aire' ~' 
1'1 a~lIa han <!(':"('c)IIIPIlC'.'t<l, 4'01110 ag·('llt,'.' (llIimico:-;, la 1'0('(1, 
.v .'Il:' pt'inlf'L'd:-: 11 4' ritlls. jlllltO ('0\1 ('1 plll\'C) 114'\';ulo]l1ll' I'l \'i" Il-
1.1), JI:\e"1l p""ibll' la vi,h di IIIS Il1I1S~' tS, ~i~'llil'llI)¡' la ,l"sl'01l1 -
po:-;il'il)lI d,' 111:-; l 'l"'llU'lIto~ ~Tal'íti('().' y I¡¡~ g"'ll('I'(l('i'lIH'S d,' li­
<j!ll'Ll"--. 1 ltI" :2.' ,-: ,\ ~asi fl'a~ .. \s, (,1 ]to."" s' \ a 1l1'llalHlo, d \'j"Il­
It' 0[,'[, ,,,,1.;1« l ,·1 "1'lllilla' ti" ;1,:'1';1,,1--, l" 'l'lt' I'tJS y !!' I'¡ lIllll l"<I .'; 
-211-
Ull aH' cllli"l'l'a P"l' ;[(',1';" lIlla ¡U,.·i1.lIll<l, lIua h"llota, ltlla ha,\'{I 
de l'lwhro li otro rrnt.o, y al (,;ll,o 111 alg'l1n;1~ g",IIIL'['¡!l'iollt'" dt' 
pl(lll (l' d"~('/)1l1 put':-.ta" apal'l'('(' ('OI'01Ia<1(1. la mea pUl' un ;lpr,~­
t,;lI lo l'allli ll, '¡" de l,.,hl,':;, ¡\('olmchc", aJrl't;('~, pinos, ha,\'a:-:, a1-
1l1l'('('S, hig'llt'l':l:-: ~il\'I,:-:t.r(':-;, ele .. ~'n tll'nw;,;tl'H.l 'ilm ,1,' 'IU(' 1:1 
llahlral('y.<I a,' "ola al IlIImbl'l' ('\ ;lllllo (',:;t" principia por a,\'u­
dar~p. 
E1l la:-: orilla:-; d,'1 Hhin lH) (lllil'l'en I'sp('1'a1' tau o; alJl'('ll 
hoyo" 1'11 la 1', ca, POllC'll (,lL ('aela 11110 do:; ':-:1)11(')' a,' de tit'rra, 
," plalllall 1It1,1 \ ;,1. \:-,1, para 1,),; fJ nc "\ iaJan JI ¡1' '''te l'io " un 
p , p, '¡;t, ;'u:nlo ('lll'in:-:isiJlIo \'/'1' la (' llmll1'1' c]!'1 pr('('ipicio, cuyo 
¡lI,' lallle, f l' ,'toJlI':t,la (' lit Illla lill'-'a, de ~arlllil'l1to,- p('IHlj(·utt' .. 
l[1lI: rlll'lllan ('omo ulla g'\'I'ca \ \'<14' ,Y ollt.:arllm1a. ti' racimos y 
pÚlIlpanos, En la PI'OVI'11Za ~iglll'll an Im"f1 I'jt'mpl ) C!(' tiem­
po illllH'lllf)l'ial: ahl'f"1l lIll h()!'!), , " ('1\ lug-al' d(' \Lila vi,l plantan 
1111 o1i"n, En ('nt.¡llnfta pmct i ('an amha!" ('1), as; plautau la \ id 
Y (·1 o'i,'o .\11 lo~ boyos abi,,\,tll:-' l'tI la l'oca ('011 pico, tJ I'H ('1 :-;\11>­
:.; wl" ('OH ha1T"lla, 
E1l 1111 pl1l'hl o de La..; (;aITi~';ls, j>l'lI\ ineia ele L,"rilla, (',,¡:-olt' 
lIlI lWIl,·tlietillo ' 11 1t~ Ita (']'I'"do P'l!' \,:-;tl' l)wdio Hila Illam\'illH, 
IH'im:il'i¡'1 ¡>1Il' Ili\ \'! .. l' IlII¡t l' )l'la I'stt'w"iOIl ('ll la t'al,la <1" Hila 
(' llilla ,1 ':-;('arnada, ,li:-;PlIlli"Jllh:-;11 :-;ufwrl'ieip en 1'l 'g'1l 'm~ ell} 
tallll( )\lo, qlU' l a~ ag'II<l"; ,1,'p)~it.as('1l la tiena cli~l1('lt;l ('11 Sil 
t'l1l':-<n ) ' 1")\'1110\:-:"11 el ~1H'1(\ v( ;.;dal. H ,110 ('sto, ahl'iú ú fuer;.m 
rlf'('ill!,,'1 y 1I1:I I,til lo 111m (,('I111olla ,v (',;pucio:.;;¡ habit;l(' iol1 'll la 
\"W(l ,i \;\. 1"'1'1'11 1'1 '1 I'0zo:-: " Ih,lahll'('i(') ('11 ello;; lINi<t:4 de man(), 
:-:il'Jldo :'1 lu:-: (10 ' liS :1'1',' ,'Ijal'<iin 1ll:1~ tllvil1iado tlel CUJltOl'110 
P")!' :-:11" 1"(;a" ,\ ,:u,'.Id:IS 1'1'1\[:1";, Ilfll'tali z ¡l :-' :: t 01'(':-;, Y I'llllo(l('lo 
Ill:t~ 1'l00'lI " llt" , (' III al'l'I ' ,~lo <l. ('Ilal SlIs tUllvecillo,' han apro­
"" (,;lad", il"f 11«':lio d., 111 111',)", ,J., :.;ost¡'lIimi"llto ;. planicies e, -
(',¡)fllla,las, las p" ltllil~lIt.,:-< dI' ¡t'ple'l ('~('ul'l'tI~O lla):-;, Itoy ucli­
(, iO"':l :--:11 y.:l, ah'lIu!;mtl' ('n \' i110 , :wl'itl', aJlllelldra~, avellanas 
;. ;¡lti~, E"l.o ;'; (' 11 :1111:\ l' on(ll1i ~tal' un ('ampo p~l'a la familia y 
(,ll~¡lIH'ltal' (·1 ,'lIt'lo <11' la p':t\'l<l, 
, :\111('\10 m;í~ ll~H"'11 I'H Bocail'('ll'" r\ akl1C'ia) capitalistas 
.1111'11:1 1"1'41s, ( 'OI11 I('II Z<llI por ;¡I;l('\l l' la ro('a, r('baj;indQla pnr lUl 
:11'2 
('()~tadn, y tl'lTapl 'lIall, 11l ('011 ¡>i('rll':a~ y I'S('lIllllil'IIS la p;H' e 
haja, ti 'S()u ''.' ti' haber COI1S ruitlo Hila pan'!l d(' ll1;tlIlptl:-:U'l'Ia 
para, ,t('1l l'1u~: y CllL\I!(lo. gr<\ 'ia~ ;',st(, Ll'ah:\,Ío. apa "c' un 
plan Rufkielltl'm l'lltc e'\tI~n:i() pam f01'fll:1f 111la. P<l1'('('Ia, tra,­
portan Ú IOlllo dc cahallel-ia la ticna '(IU' ha el«' ('ollstituir (" 
, uelo \·I~g"tal. Puco~ lI)rf':l'~ ,11'~pl1(,:-'. ('S a pal'l'('la ;)1>H1'I't'I' ll'il";­
formada ('11 Ilaeirntl' oliY;.u' ,', ('11 ja1'di1l p ,\,{;,(,tisi lll:lllll'IIf.(' cu l­
tivad ' Este trahajo, Pl'ilH' ipiad ,ya ([(' 1II11y ,111 i;.!"llU. \ i!'llI~ 
('I'lltinu'lll lo:;; ,in intf'1'l'llpcioll, 1'0l'f}1\I' 1'\ [lIll'ldo, 1I'\'<Lntallo 
soh1'r. pdía, tiellf' pocas i l' '(l,' lahorahles y ba,'t.an !'S <lg\1as 
ti ln<H1:ll1tial. .\si los ,iOl'llall'I'OS IItiliza1l ~IIS ratos (1(, .'¡cio ('Il 
Cl'cars IIn prr111l'ilo 11l1l'l'to (¡Ilr.los h:\('(' nlús il)rlc'l)('ndi('lIt, s. 
,'lo: '(l.l'itali 'ta~ no d('satil'wlpll :ta jll'orlndl"<l c':J>C'('llla<'ioll: 
ha C' poto se el'eÚ dc es a lI\alWl'a lllla llllUl'ta que pl'\ltlLH'{~ lloy 
10.000 t'C'Hlc. ([1' l'C'llta, 
Adlllil'ahl' lIlo!ll'lo lle t'sta ('la~l\ d0 <'01tCllIi~fa: 1l1)~ ofr<'­
e 'H t<unhicll los Iw 'h !'j:-.CqS ([t'l :-;11<1 .. , I'Il la ant.igua ¡Il'I)\ inci'l 
dC' Nllmidin, fl'l'tilil'lilllO grallC'w (llW flH~ dC'1 impt't'io 1'OmHHO, 
. 110y pla,va itlfN:llllda dp[ ~ahal'a Ori.'ntal. En 1H('clio cle J'L 
abrasada al"'na ahl' n un Ito,vu (n 1'111'lna dI c'1ll1!1lrlr¡, tI< (ll(';r. ,) 
do e m tl'OS <le profundidad, y ('Oll lo~ ('scomht,os forman al 
rededor uu abrigo (jHe ]>1' P')l' ,ion!' ¡.;ombl':l, En t\1 1'ollllo d(' I'stt' 
hoyo ph.ntan u nu pa 1 mm'a. ('Ilyns l'aie( s yan á bus al' ('L Wlla 
(1'1(' <'01'1' Ú pocos piti , ' . ('ll la, P lldi('IÜI',' y;Í. la som lira (ll~ 
la palllll'l';l sicmhran leglllHln'('¡.;, ('11:\LIIJO ('1 "t('tl ') d(!1 dr':-il'l'­
to pasa pOI' ('llCillla. y ln~ a1'('IIaS c'l¡fi('l'l'all C :-.1.(' ('llltí,o Siltg'll 
lar, d pa ¡ji' númida torna la pala y CC) ni ('llza 11.' llW'\() SIl:-' 
tl'ahajn. ti ~ xcavaeioll, .\s i PI"1I11[1'" !lila ¡';1'¡1ll parte dI' los 
cU.tilt s C¡1t l'xlwnclr'n IlUf'l'itI'llS ('o!OI'I'('ian ,, '~ llc' 1IItl'amarillf)~. 
y a~ l " nriq 11 ('C d hel'h('l'isCd tll' 1 ~Ilfla. t' tl cllyo as p('do "'(' 
l'c \'('la. una "i(la mú: , n~q,'1tda. .\' 111) hir'lll'..;tar m 'IS ('it'r el C}111\ 
n . 1IS v('('ÍnM los dI' TÚllC'z ," .\q..!·('hn, 
En E¡.:,pai\a pUl'dcll l'('pdil'~(' .v mnltiplicar:c I'St.M ('j"lll ­
plo~, Hay l'('g-iOllC',' í llllWltSaS raldc':Hla:-; por 1'1 sul, s in 1':1:­
tl'O de \'(~gl'ta('ioll ~'¡n ('o!t1l1111a el,. humo lli "ldda dI' rampa 
llal'io qu allltlltlf) la UlI)l'Ll<la bu nalla : 1' ~la :- l'I';:'lrH)f's llH 
-21 :~-
h,',lll '1 [11:'" tI!: h p 'tI,l'i lo ,.; '11 Ill'W"h)I\'~ intrll-;tlS l[ Il' la 
('lH'ldm'H y LIO"WUl"",','1I; Ú ]11)('1)'; pit'·..; dl'bajo ( 0[ RU le) palpit:J. 
la \'(,11:\ IlI luida <¡lId ag'ual'da la pI' ~se ul'ia dI' } l!omh1'e de bucna 
\'olnlltad (111" 'Init'ra (TI';\!' UIt {\;lIIlPO p:u'a ' U fam ilia y 'xt 11-
dl'l'lo.' tl",lIillio: ,1" Sil l taril)ll. En (' 1 Sahara !;(' han abi l'to 
alg-HlIn", JI IZO:';, la pallllf'ra. ba nccido 1.\11' 'dedo)\ ·1 úml)' ha 
}llalltal l"";11 lI'wb ,h'b"jo, ." el viento del ele 'ie rLo ha pasado 
dI' la l'g' " 1ll1ll'1Il1l1';\llllo palahra: de l'l'SP to: la fll('ntr v I po­
zo '!lula ":('Inilla lid ()"¡si,.;,.v el ()'l..:i ' c~ uua conqni, ta para la 
p :\tl'l :l, Bi"1I lo !la!)!' la Pl'o\;I\(';n, de '[urda, (lile pur·ra tan 
fl't'('\lI'lltt·lII(·lIt.~ ('011 t 'ITiblt':-; :eqllias 1,1 ('1'1'01' do hal)('1' p ,lacIo 
la .. sil'nas, ('11 tuya: d~ ' stal'lw,tla: \ 1 rtien tt': l'('\, t'herau los 
1'ayos dl'l !'ol, eon ( 1'1(' !';/' volatizan a::; nuhc~ formada, por lo, 
"ap'lI'('.' 11,·1 , 1"(li ,l'I'l';'lIH'O: con pozo, <ll't >:iano, va !'eparando 
I'll parte y pr.)\ i~ill llaluH'llte los fl'ctus ti' su imp!' 'vision, 
;nalldo ~I' atI';lvi ':m ;, Ca:tilla pr)r I'! fCfl'u-(':LlTi l del j ·ort ,en 
4,1 la!'!!o tn 'ello Ip l ' (")t'l'l' (11',,111' • \. \ i la á Vallad,l]¡(l y Búrg'os . 
la )~~'\ :,,' fatig.l ('11 \':tUI) hlli'ralitlo tUl úrho!. un prado ú uua 
dlllza: :-'010 :-". W I;t ti"ITa a..;ril't,ula <1', pidi(')\(lll yapol'('s dl~ 
fll(,~.,. mil'~I'" hlalllllccina' pidiendo al inelern nt ci lo una 
got.:l d,: a':.!:l. y al!! t'la .VUl1t:\ d milla::; il¡cli1l1.tla Ohl" 1 chat'­
('1) , ¡'" ,¡t'lltlo I.'lllin ¡"lIt,· ('al4lo (lIH' ,tún quctla enü'ma del fan­
gu. PIll'S bil'u, Ila,la Ill;ís f:1l'illjUC lllultiplical'Io8 o:'¡ ¡.;is en medio 
411' <,,,ti' <!<,,,il'rtCl, El agua ~e nCIl '11 1'a Ú puca }ll'IIflUlÜiuau y 
la:-o lInri:.,.; a plica Ili~tan('i :\, El esp~ ,t;Í('ulo ag'l'atlablc y con­
:-oo]:lIlor ljlll\ 01'\'1'( '(' al ,iag'I'l'o la rcgion del Vallé ... (Ihl'celona Ú 
(i"t'ulla , l-I'mhra(la ;', d"¡"'(' lta t', iz 1'lil'l'lla11 pozo" y Ciguu'llc" , 
(',, ' l1\ i~llltl P tl·(l..! a 1¡llit'ir 4'11 p /l.'O": aill)~ c~ta COIll:trca, t a n fl'r­
ti! (' tan lo la -;)' U'I','II la ... lll\'ia..;, gil tI) lo 1 Ll'ayectr) de Asi­
Ia.í BÚl'g-ol,"; ~~,/) kil'ln " t!,,),.; hay 1'20 caRa::; ti · gu,u'cla, (le pa­
~\I"; :1 lIi \ ,.1, d,' la, l'll alt ',,; l lli ti"lI ')1 tlll P lZ() de 10:L 1~) pir, 
(11' 11I'd'11It< ila(!. (',lit H~Ha lmsLall tc en mucho: de cll(}~ para 
slll'tir ,i lo" \l1lc'hlos pt'l') '{ imo~ y;Í. IOR labratlol'cs yseO'ador gel' 
Ir),.; 1'<tIIlP0"; (ltlran! ,t HI,) (,1 y('rallO, 
\ ('st" lIIi"mo ~lH'( lk ('ll ('a~i luda la. :\hmcha, P l' no s(' 
::; :1 I .. "u .1 PI")\ ¡"'kv' .1" t:-: \'(,lIfa,i ;I, 'Y las s<'quía, :;;iPUClI, iendu ('1 
-21-1-
:t%() , (ll' Cn,.,l i l l,l: en Dailll i('1. Ijl((' lo ,'lltil'1l1"' 11. I la." f1I , i~ dI' 
1O,')[)!) P )%l~:'\ Y Iloria..; , y t o, j ) ~1I tl"1'11l i Ii ) 1''': hll l'1'b , 1'-1 iI~Ti ­
l'llltlll'a cal'- ('llana \ iPIll ' ;í dat' lIWl l'd".'['11a c a la ('lit '1) aúo,,; 
si pWIl n'( ' iOl}H:'\C' rief;") ¡í , liS (, ;~I11I)'1-'; Y alt,I'I'I\:¡"" HI I" ('Hit ¡"Il :' , 
d¡nia 1IIIa cosI'l'Im Ú ([0:-; ('a,la aiHl y hahl'in, {'Il ':IIH'IJal !oj t'll mi-
11m\('" (le hl'd.'ll·ca,.; el HuelO (1(' 1" p ; U'la, 
TotlClsia 1)1) ('~ ill( 'OIlY('niC'lül' il !"tlp"l'ahl' por' t(1I1u 1'\1 1"' ­
mo el (PW el ag'U'l no ('sl,(" tall SII[)('rlki¡t! (') 110 SI' ol'rt'z('a dl~ 
ll ¡ n~tlllllll() lo, ,"" [¡ay 01>:4'1 'ulo tall p ' n[o'I'o";l) (¡Ill ' 111' 1 j 1' llZa 
la d ilig'pn('iu: aún d(':;:,pll(,~ dI' ad(tllil'idll ('1 ( "H1\('IH' illl it' llt ,~ dI' 
IIIW P H' ni 19-1llL III ,l io (' ,lIJ( ' :l IlI1I h l'a¡' H!.!'ll;)"; d(~ ¡' i,'g") , JlI) ('( 'j:t 
Ili se el'n%'a (11' In';I:'.' )s ('[ hOI1lIH'" \ 'rdalk"aIJl('lltt' laholl'i'l":", 
( '1111.1\<11) n I),," 1., , \'i ajab:t PIll' ¡':spaiia , tll\"l) O\'(\Sillll dI' \ '1'1' ('11 
I{l'illo,,;t ¡i UII particula' <JIU' ('ul i \'aha L'1l ~I'('¡llIO y ~ill )':('!-!'" 
planta" dI ' 1'1'g';,dío, ('Ilhl'il~llll!l 1'\ ~ IW\ 4) \">11 ll)~¡¡~ ~1;!lIj.'r(':l!la", 
lllli<la'i lln:h ;t ()t.ras, y planblllll.) (,!)\¡o¡.; ú otras 1Pi-!'lIll1 hl'l ': al 
tl'a \' (~s tl' ('lb~; IlU'lT(· (1 :'l[" ('lIal. ¡>I'i\adl el ~lId l ti' 1'\',Ij)ll!'¡t­
(' i " tI ,,'1) man I nia emti u ll:\Jn nI Ú'('sCO (' 111\)4) .. i "l' \''';.!','; l'iI: 
I{ozil'\, lIa pral' ic,td j dl'.' p'1l''' ('St.f' si" 1'11I;t dI' t'1I1ll\ IJ ('OH \ al 
Ilol'ia-; COllSÜ'lÜllaS (/(/ /loe ,', lalHl!l'af!;¡s, ('Ilaudll Badía \ iaj:,],a 
por .\ f l·ica, \i i) Gulli\'al' 111.,1 0 11 (''' , l ji!~' /('1',\:-- y \ j'¡f'~ (' 'J'('a dc' 
,\ lf'jall<l ría ('11 Ull (\P~iCI'to d(' aI'I'!la h , 1l 1lI1l\ \·cll %a <JIII' :-.' 111 111 -
diall los eaballos 1 u.\"tll, 1' 1 I'slt'ih ¡: al (·redll alu'jan zanjas Ik 
or l! o ,', <líe% pi (·'''; (1(, proflllHlidafl y blu(l mil." pt~I1(lit'lItc' y ('1\ 
('1 10lldo cl'('ciall las pla lla: ell lti \',ulas 111(')'(:(' ·1 Ú la 111 11111 'lIa 1 
ILlll' no lc'jo~ C'11('Olllra]¡:11l las l'ai('f's ('1\ a<llil'lIa 1>1·,,1'111111 cla 1. 
' 01'. ). \1-1110:-;P;¡.';I1' ('n ~il('lll'i(), <lún ('11;III<11l ,Ya lo 1)('t.t ,1,' 
i l \1li('a(lo, UIlO (11' IIIS III ,dios III :'IS di(';lI' .'~ d., ('\11'1Id<'l' ('qll"i­
Ikl'dhlt'lll t'ut" ,W;¡,,· ) f (' <!"bh1', 1·1 ~itl'llI 11" la l,:¡ f l'i;, pOI' 1I11'di , 
(1( , 1, 1'" {"/fu/Ni,d"" ti" 1" j f/:, y IIH',jO,.«\, 1' ,: pill ; Ill l'lllC' la ~l t.I W­
('i(llt et'.)Il' ·'llli('a Il ~ ' HU , ~t t .. l.· l':~llIlh':,i 10'" " 11lI'\lI', '1';1'1'", 1,1'01 
]lOl'cionÚ1Hll lk", SIl),,,,i,,, t'II(' ;a" sallas, ahlll ll[alltl 's ,y;', 1' :1,i') 11'1'­
cio , ~f' tl'ata dI' e'sa <tul il[ lIí",illl:l illdll,"l'ia pr')pia d, 1 Ot'iC'l¡jI', 
Y ((11t' ('!t l:iel'LII 111<) lo l' 'lme,' ahol'a , d ~I"I('S ~k 1I11l(·!tn. :-.,g-I".; 
el!' 1'('lip:,,', ('11 ('sta p:ll't(' O(Ti (l"l lh tl (l., 1I11!'~t I'fl plallf'fa, q 11' 
f¡lI'iliLt:l I:I Ill'lllh'\' illll f "l'l', '~'r' 1'1:lI ... · Ii , \ ('!)ljlll'r;¡('illll \k 
-:!1~)-
! IS ag'II:I'; , bit 1l1l>1I0';PI't'('i:1 la h;¡~f.a 11 0," l,ajo (>:,;1 c' \'t',.;¡wdt)", 
C' 111\ inl,t' , tl :-;lll't'I,tit-i >..; 111 , :-; prndlldí\a:-: <¡tU' 10:-; C'ampol' ('011-
:-:I"rélt l"" ¡d 1ll'II"lic'io dt' i''I',UIt):-: ,') d(> ealul)l', la,.; (',)lTi{'nt"l' I1n­
' 1:[ ¡"s." 10:0' 11"P0";11q,.; lt' a;,!,'lla, Rl'on nal.{lI'a!t-s, lag'll1las ," 
c']¡,l1','<I:-,:J 1,,:1'1'1'41:-;, Ct'l<l1,i;.s ,o, t' tIlTalc's, e (' " :'l('all art.ilieia 1':-<,­
p.lIII;\1,' s , ¡'..:t.:tlllj1 I""; , pihs ,\ p':-:c'illas, l' (' .. 1'1' tra a, ,'Il liu , dc' 
1ra ("\'III'p'h lH':-:\':I C'l pi:,;e;l'ultul'a , ('!lml) s(' Cflt,, ; t't iú la (';1 7 ' 1 
('11 "':.tw!lt'l'i¡l. La \ lluícultlll':\. \,, '1'I1aclpl'¡t g'¡])wcl"l'ía dI' l:! ;o; 
a~'lla..:, p. t'dl' :-: '1' 1'11 E,.;paila Hila ,,;¡'g'llllcla .\ g'l'jclllLllt'a. ,o, hi "t l 
J'a,.;itllla \,:-<1' ('011 ..t I:t , ' (llI el b i..:'¡lIIad,'rja h'rt'8:-<t 1'1': ,'11 \ ': ,~ i pt " 
mi"Hlt'a:, t1Il1';( la l'I',Titla ,h'\ . iln, l()~ lalmldlll'l';o; (' ,\1 jl'l1c1 1'1l 
:-11,.; I','d,',.; JI Ira p ,' '';I ' .II' ('u 1 1;0; mi:-:Ill'l:- 1 "g':1\', ':-< ,1 "' IHII' IlI''';, ' :-< :lc'''; -
1)\1"l' l' lll ti':lr:lll ('('l'('a l,',,;,,' J¡'g'um!Jl't's: pula !,l)l'I'll:\ Ita,\' t,¡'l'I',, -
111 ,.; (1"1'''' i 11111 lan a\'ti, ici,dtlvtll,t' , ,Y t' Jl 1",.; (,Ilal ':-< St' Oh:-<I'l'­
'a (,,,la l'llr it.sa 1'.) ,:teío \l Ll'i"Il'd: <lns :li\lI'; (' ,)1'P ')"; , Cjll t' <;t' :-:illll ­
bl':tll :: ('tI¡(!au Ita..;ta l'l tlia !l' la t t) ';I'elt:l :2:311 ¡'¡]")g'l'atn t l'; p ' l!' 
1\1'('1 'tI' ' :1 '." 1,1 t " t'.',, \' <1'1<) \" go"t a lt'" '1'1" uo Itac l' falta "\¡Oll<ll', 
~~"tllo'.iallt" ¡t1t"/'lI:di ' ,t liD-:/. l(Jtt~\'llil'a IlO la (,ol\snllt.il' i<t\l lltll',; ­
tru,.; t'altll"h, :1110 >'l'!' ]11 ' al'l' .):/. ,tlt 's , (H'I'I ) tam (> OCt ) ll OS I'S 111'('(' ­
,al'ia: I¡as'a p'lldn r (;t,; :J~'na..; (' \' i:-;ü'lIt. s, t') la,; (P ié p IPIl t'!} 
;t!III:\ · 'I'll.l\'SI' ('11 til'l' t' ,1'-o 11(' r 'wjl ('i l' ITl' y (JlI" 11 , ) tietH'1l oh',) 
ti. ,,:iuo, 1"'" 1Ilt' lin .lt·l t l'a~plaflt(' dI' pI' '<'cdlos, ~:l1111()JWS tl'l1 -
dl.lS , :','1 ha' <j"; , :tll;.tlli la,;, etc , :tjllsL:í nd ,lsl';L la..; l't'g' as '1U1' la 
l'i"IIl'i'l jl' \" at'l't'tlih.las.v s,\l1( 'io1lndas l ;l r ' Pt' I'j('\l( ' ia el" llIuy 
antigllll, ("l!' h,t1 I¡'I' si,l) P1"1('1 ¡ca C")fllllll :" e}till 1,' ." 1'<)111:1110'; , 
l' 1 pi ,t ' (' '11"; ' \" a 11 Ilast.l 11 1" S f\,¡),;; dias ell el Tm pr't'lo (', 1(','tI' 
~'\'II It llia, y 11'1')"1':';' Ill'-::It'l'·dlltlo ,'11 g't';lII • :--('a la t'lI a lg'lllllls 
1"II~hh,,!I) 1< '1'1, ,,; , :-< ,jI tl;ttlalll ' It ' "Il los Es tallo,.; 1 ' nillos, En 
ESp:lil<l 11.) II:t1l faltado l·tlS(l."I)~ tlr C'llILi,o Ó n ia pis('i('oll'l, 
l.; IIlo l' )l' 0 \ <leí )! l ¡wL, rit,tal. ('om l) P)1' tl'a,.;p l a1l tI' dit'.'(' l o dI' 
:lI\' ''11il"..; ( ',, ~i,las 1'1\ ,,1 tll lll' . '1"' jn:-:tifll'nn 1:ts pl'~ '\'i(' i()lII~:o' tI " 
la ('i"\I"in , 11.'\ a(la ,; ;'1 clIh,) (lIn' ( ;l'at'll~ (O!l • ' aH Ild('foll--O, 
)11I1Il;\II't:-: t'1l l' it'tlr.1 Zara~o% ; , H"villa (h'ul'la c'U \ ' i /'I' l l0Ip,.; 
" , 
;-:;'11' ;11I1lt- r ," tlt.!'",;: ,\' I't',' ¡lt'cto Ikl pasa,l", 110 C,11'\ ' ( ' I' ¡J" ,, ¡,,-
forja la pis ('i" 1l 1f.t l l'a lII<1 l'it illla p:-;pailll!a, bahíl' /Hln adtlllirítl ,) 
1'.1111:1 {'II I''''j,o ";"111 id" h \l llll r"":l 111' \':clt'II('ia, 
-"211>-
.\ :o'i l'üUlO la 1, ,'tc 'USi.,ll C'('<l1I<')I111l'a cle- 1111 pai.- 11" flll"c!(, 
mC'd ir. (' 4'11 el m<lpa gc'ogr:,fi('o !';ino ('n 1'1 ilg'rouiHllic J, (·1 \ 0-
ltím(,Jl ,'¡til d ] ()~ animal,', dome:o;t[('alclt', JlO :0'(' ('aktlla pl1r 
la. fiel'm'" I;:) ~ ord inaria. de la cr-;1el't'IHlIell'í:.l, ,'¡liD P)' lo. ba­
l<lll(,('.' dc'l ganad('}'o [¡ dd agl'j('ultor, ~C' ha (licho (111C lIln g"l­
lliua (l('ja m:ís utilidad que llua {)YI'ja ( !lI/'I'Nlf, /),,-, (e) , )" 
JI()~()tro: (1" I)I'mo. aundir que Hila aIl!.!'uila rilHlp llta,vlll' IWII'L . 
C'Ío (1'11' 1111a gallina; ]0.' ('uielad.,- I':'tan ('1 1 1':I"n1l i1l\' !" , :, 1 ,1,· 
ig-ual S(II 'rtc c¡u la ciencia l'('C(HnH'llIla 11l'1'll1;tll<ll' ('1 (' dtiYl1 
('on la g :mndcria, l' ahlc'cl'T' al lado de las "ull tas lh' bhol' 
p:anadocle p". to, ar-;i <1(' e sitll¡ 1','( (!lItn' :Im\)os, y al Inllo cll'l 
(,OllCja¡', gallin ro, una alh{'!'(':l Ú l'stallC¡w' para el ('jl'l'ci('io 
d , ta inr n. tria zont<;('nica ql1C p11l ele 11;\l't),SC' d(IJ II'st ita 
(' II mú~ facilidad c¡ le la mayo!' pal'te' d(' la::; ot.ra!', La IllSC'i­
cultura ti oc cntrar l' .oH ltam 'ute, en da~' t11' allx i lia', <'111'1 
dominio d la Ag-rieultum, sin pi rjnit:io (1 ('011 titllil'~l' ('O nl) 
i llclll~tria apadl': un bl'C'\"l' !lC'p.'¡si tI) d, ' ap:ua, :--iclll il'ra ,'1':1 1'1--­
tant' , pl' I),lu ir,'( m 'lS [¡'uto <L1U' UU:l C'xten,illll (!t: 1111' 'h 11\11-
('h mayor; Ri '1 a¡:rua Cl'; I'.Tasa 'y s\lria, las al1g'uila:o' cl,'stl'ui­
dn lo~ il fu!'ol'i( s .v r-mstalldas Ol';,,;',ín ('a~ (pI!' h \ ¡"jl'll. )' h' 
tl'<lSfOl'lDa¡':m ll , ustanC'iusa CarHI', En es!' S{'IIt.Hto, 1'111' ('Ill· · 
, iglliC'ut<" ' n el l' enmendar ambi 'n ( I)S altlll11)1'¡llllil' IILfls dc' 
flgll:l, para que el lH'l\cficio (1(' ht pis('icultlll'H (ltwcla akam:al' 
(,1 m:1~'Ol' nlÍmero posihlc de ag'l' iC' ultlu't'.' • ." .H1'lui\.'l'a 1!l:l."(lI' 
yalo!' ('1 sur!o dI' la p:, .ria, 
(Jlu·da pl'Clha.d e/m\() ('llrab;tjo ,\ la ('ollstarlC'i¡¡ ('II ' :lllcll:m 
el su 11) nat.al : ' (Ioran c·1 pon (']lÍL' dI' los (1<',--¡I('1'('(,:lllos llili­
g(' IÜI'" y lahorioso, , (,l'c,¡ílldll\I'S 1111 ('oto y lIll hogar, Pam dar 
(' illla :'1 Iln ' .tl'O) Ill'Opcisilo, f,'tJtauos tkrnostwl' (,(')I(J() ('se IJl isll10 
RlI l'I I):' piC'rdc pOI' ¡nY('J:(J~ prol'('di ln i(,llU,s. ," (,('111 ti la c' l lli 
g' l'al'ion y p 'nlirla (',m~igllil'lItl' <le la ¡>.'Itria t's I I('C('~al'la ('011-
, e 'lH'lwia de la i IIclll'ia CH la ('I)I\S0t'\'a"iol1 di la ('apa lahm'a-
1>1(' y mú=, C' , p('('ialml'l1t\.~ (t('l trahajo d( stl'uctot' (PI(':( ]tolle 
al 1'(' 1'\ itio el una amlJi('ioll ¡JI' : al('l\i, da. 
La mlljl r' dI' la r:t1l\tla c ll ia ulla g'allill'l qtlc· pr>lIi:\ to(IIJS 
10:- IliaR un JiU€' \ () di' oro, ¡wro ('i!'1' o clia la il:l"1ll a ahrj/¡ (·1 
-217-
\'1t'11tr.' ,le l an' g-l'111'1'O~a para oht(' Il('¡' c'l! un dia t' l ore) qu 
rll'bia l"t r fm () dI' l(,~ ;Iitq~: y flH~ 1I11'l'l'(,id,) rai'tigo oc :u CQ­
diria Cjlll\(lai:'l\ ~ill (,1 diario Hl )JI ,\' l"in la llI illa, uanll de ni-
1 (:, ('('l l,l¡¡','¡h;lIllol'; en la c~\'lI('la 1,1 jll~'('niol:') t'UClIto de ~ alJla­
lli g,) , 11/J :"ahíatno~ ([11(' ('~() mil'mo ,e p:"taln T( pr(', cnhllHlo 
('OH pl'lll'0rt'101H'~ {'() lo~alt'~ ('n {'a~i tO( a: 1.1.' Illontaíia, y Yall('~ 
d., la ¡>I'lliwmla 1)J'I'P~ll'¡Ill'l() tlrgu:-; di:L' (le luto y tle~n\;llttl\'a, 
pal'a la p(,tri". ¡Plngllipr-l al ('ipln (11H' igflor¡Í~Cm():-; IIOv tam ­
hif'li r¡w' la ('~('('IW ,it'Il( ' \,('pitif;lIclo. e ~ill ('1',''' 1' Y eatla (li (1 (' n 
mayor :-;aLl:l ('()utra la:-; última..; l'l\li<¡uias tIt' LlUCtitt-O$ bUS'lLl 's , 
('liando ('1 lahra,.'H' dl'l llano ~il'n ~(' ('1 ('ontado el la rocal'n la 1'I'ja (f', 11 ara'¡o. ó ye ~~l·t,lt ll d(¡f'l m:l1',tillodc ,n, hu 1'­
tál" por la~ pi('(h'a~ el " tfJl'l'I'llte. l' 'sucl to ;'1 cnt .. ,t n l' UllO ' ailOS 
m:l:- 1'1 hamhr(' tI!':11 familia (leom 'Ü' la falda de la colina 
prt'lIck fueg- ú h IlIaloza ('11 la!' vel'li(·llt(>. de la monLafHl, 
rcnH\C\ I la tiCl'l'a t1 )11, (krliY(~:-; Y dl l¡1f; nw. 'afl. 1 por fin, 
dt'~('aiga lo~ g'Oljlf'i" dt~:o h(lc/¡a /If/{¡'irúla ('11 lq' últ imol'l \'1': ' 
u. <1(' la i'('j\:I ('('llLl'tl<l l' ia '[lle alilllcutaha la fücu t lle!'tl 
cll('in', -:' ('"1pap:lha <ll' ('j' 1'<1 Hll";a ('1 al ,,'al'l~H o :Ilrco el1 sus 
('UlllP":,,. qlll' l'í'fl'f"·wa1m t'l ;\1 1',) ,Id e:tio .Y templaha lo,' rigo­
I'('~ elt·1 111 \ it'l'l\!), E1I lllal JJora tI('l'I"lluj¡'¡: Hl g-a na(lo CI\l:UCUiJ'a 
~'g'm;.t,adn ('1 Ct;l'I]l<'d tpl<' (,!'l'cia I'n la pr;uli-m;, la ,'omhl'a elo Infl 
J'()hk~: la fll!.'1l ¡~ t' \'prill\(, las últíUlaS g' >tas dc su uJ'na l'tlilll(lo 
la CClliz;a tlelmatorral :-;('('a :-iUS {'1)1lI111l'tO:-i : la Un\ in, GOll\ l '1'­
tiela "11 rll'l'Ih('('ho empol'al. al'l'<lstl'<t la tit'I'l'(l Illo\'ida. PUl' el 
al'acln, ¡](',iawllJ al (It-~(,llbil'l'to la ,hu'a roca: -: el illl [H'IH.I'ute 
)abradl))' ÜI'~pll\'~ (lt' \'('1' lli('zlllarla :u f¡l1nil ia pO I' a igu llos nitos 
«' ham)¡\,(\ ," d,· r)l 11"lIlias. Si' \" ()'¡lig-a,¡o Ú hnanhl1' .tI ti('n-
ay bajai' P ¡)' la ('t1L'I'iente tlell'iv l'll lHl,;ca de la ticH'!'a qu su 
arado aban( ()1I:' '1 la \' >r,\cirla<1 (lL 1,):-; agna 'pros, Así ('s ('omo 
,e ("m\'i(,l't ' Babi10uia 1'11 ('sf.¡'pa y C' l'la,~¡) /'1\ <l sicl,to. a:-;i es 
'omo lc)~ \'fdle: r¡Ul. (lPhil ¡'on fl'pl'oduci¡'la ::lli7.a 'on abaudo-
Wl.<1os plH' su' O)')I'(1.(lM('S, Ita, t:L (Illl' ('1 i ra bajo de los siglo~ \'('­
c',)Ilstruya ~Obl'\ ('1 impt'l','eCUl'l'o cimieuto h habitaeion cJ· las 
plallt;ls amir,ras dd hO!lIlH'l, LUl~gl) el turbio tOrTcntl' con la' 
ri'ltl(' za, mis'lH1s cla,' 1'IJha :-.1 ('tl1t¡\"lclo r le la muutatla, t'!TI p O-
- :!l -
ln'eco all'lllti,all)1' tld lbll'),.v 'Iuizil iay~ ¡m,ull' la" Illlnta ... 
11(, !'u morada y le <11'1'1 hala III~ lti.il1~ di' la runa, (' 1¡ll\I) 11\ al'l'('­
batú lo, ¡'ll'bole~ y ,1 campo, Lo' dl'lltlls el(· lp:o'tl natllral('za /-., 
pagan tal'ü , pero 5011 t(,l"l'ih1r-~ , ~lül1t>r (!p 'ja \111<' 1111 ;'¡rI)(Jl¡',,­
presen ta la :nlull dI" Hn indivirhll), y )111, ,1<, ~111a'¡i\'SI' I lit!' 1111 
ú1'b<>l,': I,l g';u';wtia de Illwl"tra vHh y ('ll':'Wllilll el' la pitt.l'ia, 
,!,¡tI \'(~Z al 1l('sCal'g'<Ll' la ~('g'Ul' ('11 el fOll,lo del 1)1) '11111' ltah,-is 
'I~('~t.ado 1111 g'ol pl~ de I1HH'l'tc' ('n la l.t;t1'V<l lita d,- \ (lI'st.l'O It 'j 1, 
Talados 1,>,' ho!"c[IH'S la ('ap'l arabk d":o'ap'U"'("' . las S'\II ' lia,.; 
Jn Cl1tlc!eit ll, ('IHl t'lla,.; alt{'l'lla la pil' lh'a , y 11l1",!.!'O las pl'O\ ¡Il(,i¡l..; 
¡l('ud 'n ¡'llas ('amara.;; pirli;'J) 1,) Cl llI t l IIliwi'¡ I (k ¡lIIp'l " ~ 1''';. l.,) 
(111' el (f () l>i ~'l'IlO l'ccihiti de uds COll la \ ,'lita {¡.. los 1lI111lh" 
l)úlJl ico~ , dC~pllC,' lo n'ciul' (k m{' l1lls ('un las ('X('IlÓOlll'-; Il(' 
pa~ro, El (f)hif'l'I1() no ha. gana 'l·) Hada, y las })1'ovilH'iao.; h:U1 
])('\'(l i<lo muc!to. La til'lT,l de' ln~ :n mtalm,' !tan haja(ll) ¡. los 
\ 'lll('~, p e 1'0 ('l lIl ella han (le;-;l'cwtjllo tatll hil'll la;-; ¡IIHII la ';1)111'''; 
y lOfo; p(\dl'i~C4)!i" E,i;;:.t(~ ('n ('1 pm'tidn jlHliei,t1 (¡(' B,ll' , la~t1'4 ) 
(llu(' '<ca) Hila ~il'l'I'a llamac!a ;-{¡'viL I'U la. {'Ilnl ~I)\¡:tlllll'.'(';tl'~'; l' 
la ' tOl'Ill('llt;tS qll~ dUl'alltc tI \ ('I'<lll l) s']¡"'autaa ('Olll1'1'<l!l ['1'('" 
('lIl'lw i a 1' 11 d Pirineo, (I "jando lihr:'s di' vraniy,ll lo,; !.t"l'fIl;IlII'; 
i 11I1I('diatlls, 11\1( ' , UII los llli:S (('l'tilt's'y I'i('<)s di' la ]JI·.¡\' i lll'i,(. 
l'(,l'l\ la ~i4'l'1'a ha (\uNlad d(,,,tHlIla, ~I' ('I)I"al'Oll a{jlll'llo:o' I"U':I 
QT¡ll li;r,I ), ' 111(' ll io:' plantú P,ll'a, '';('UIIo tll' };l { ' f)IlWITa, ,'" las IllI­
],1'';, ,;ill 11l;'I:- \'(""pe'LI), a\'l' >jan sohre ('] Ilalln la hl'lacla IIld¡,;t­
Ila dI' '1111' \,;tll cal'g'iHla;;:., harirn(lo p11I';.ral' ('Ol) l>allllll'l' y ILllltn 
:'t lus (lUI'1. 11,' "II ,~ d .. lito,; de l(':-a llatllrall';r,¡l y d<.' I" , a p',tt-:a, 
En rl l)icl'iclIlHrio g'('ogT:'lfiel) di' \Iadn;r, S(' 1'1'('Sl'lIla (,1 
t('rmillo 111' ( 'I¡;1pillC'l'ía t()talnH'l\tl~ ('uhil'l'l.ll d C'1 1"in:LI'l'';; ll1<1~ 
hoy ¡la ¡JI'. apa¡'( '('irlo tolo OH'llOS la f> íi'm (1(' ~Il~ \ ('('IIIIIS ('olltra 
I ()~ ¡hl,ol!'s, Ilac(' muy p:)('!)~ allo,,; ('ll:lhradll1' \ ¡via 11"" .. IIO:1'a­
<lnnH'nt t'011 11111." pnCI) tl'ahajo, y !tI!,)', ( ' 011 Illl tl'al):tjo ("Ill~ , 
[ante , ap(\l\as ]l1l!'11c' !'at,i .. facl'l' sUs 111 'IS p"l'I'llf ql'i¡IS !l('('I,,,jl ¡I­
(Ipí'. ¿'y ('sto pOl' (¡tll"~ Pfll'l¡tll" llll ¡>a¡~ Pll(llll' !';olc) (·"1,,. (·1 !'(" !,t'Í­
IHf'J1 pasttll'i l : ' sd \ ¡('ola ha "¡Ilo ('o\l\(,l'titlo l'1l I1lallJs Call1]hlS 
<11' ('('lIt(,llO, 1,., 1)(\JlI'!1(')(Js ( (' la IIll/ rl1:llll'!'a ¡" nia di' ~'allad() 
lle ('('l"la I't'au ['l ;11' (Pl" ~tlf¡l'il'Jlt. '~ !,ara cuhrir ('"It ( ' I'I ' ('('~ la 
,'ifl':l d,' ~';l,;I.IH"Il'i1l d,'1 ailO, agTt'g-:IIHtll:-;" ('1l11l0 ~l1pk"lI'lIl" 
¡j" l"I'I:-.i,l"I':tt'j'iIl 1'1l'a1'lJI)lH~ 1 y la al'l'i"L'ía, \ ¡'l la \CZ <JUi' 1:1:-; 
!'1H:ilW-; :-; lmilli...,trahan ri(''','' :lh'l1l'l:l1d.e p:l,;to para ('1 galladu, 
d,·t.t'IIiall (,1 ,'11\':-;' ,II.! la~ llllIH'" y Ü'~ 'l'minaban la ~aitlr\ elt' 1111-
,ia,; 11 ll'iI1:¡[":-:, Ilat'iC'1l111 1[1\(.' jam .ís St' 1J('\'<lit'l'an las (',,:-; 'eltas 
por fa!'.:l dI' Illllllt'dad ni SI' el,'snll(l¡'lran 111S l'l'lie've, (1(\1 ~,;(u > 11) 
[l0l' e'\('e'l"(l ele Ilu\ ia, «Era lllla pe(lll¡>l~m .\ t'cC\lli.ll) no,' (j('cia ('011 
do],,\, ni) h:l nlll ,!tI) ticmpl) tlua l'('l':-:I)lla ilusLl'atla de a'lu 'lla 
Jocali,lad , ("IIIl\nnLnclo la ell's llaeio!l (h' ahora ('on pI t1ll l'L'eiCIl­
t" ('stall, el' e'lIt(lI\('(~S, El P h'blo vida fpliz, llo]¡ahiH. llll ~o!t) 
1Il',)!dHrin: hoy l)\II'd l ' (kcil'~e' I11H' 11) s'Hl tC)t1I)~, El dC!llot io de 
1;( a::lhwi 111 ha e's'.I·I':lizaelo la \H'lltl ohra (le' la natlll'all'z:\. l." 
r.il! da ,le' 1 IS lllte'\'l/s tic' Ol'O lla alcanza,lo allllí }Wrfl'('ta I'cali­
ciad. EII I~H:-l 1'11"1'el1l "('Illli(lo,~ y ta1aIII)~ 10:-; lt1011te~ de c:-:fe 
pIlI'1.1Cl: 1'\ lí!ti 110 jlNpi"tal'i1l C¡W' ('01l-:e'1'\ ¡'l Íllt,('gl'a. ~1I pal'(',da 
(It- hO:-''1t1C' hnhll (le \"'tttll'rla Ill'c'('lpiLa hUll"llte. i¡orqll(' \ illo ;í 
('Olly,'(".i .. ,'" 1'11 hl:llH'o .¡ ,\ Lwlta 11,' t >clOf; SIl.' ','CitlflS, Lo~ jll'i­
JliI'l'i1"; alIO"; "1' l"J,~'i,') I.t'i;!I), patatas, all )"él ,(' C'Og'(l ('('lItl'1I0 ." 
rt'tama: hlt'll pl'On1.ollC) l'ie' c'(I~'t'\':i Haela,)' la pob!a('iull tClIrll':1 
'111 ' elc-ja(' ('1 alt i~'ll) Ilo;.!"t:' y pe'dir :'t t'\:trafln:-\ gl'1Ih's una 11111'­
Ya I":t\,ja, La L:-i:-t,· \'o:-'('I,lt<l rl l' t'<'llL.'ll 1 !wl'eli In. pOI'la ~I'\!llí,1. 
p ';'dida por IIIS :,g'll:tC'C'l'¡) "; In c1('I~·adn. ('11"; l'a ,c~ctal <j1H' la,.; 
l'aíl'I'''; el, lo,.; :',dJi,1I',.; (id 'Ilían y fl'('und<1\HW ~()llI'I~ ('1 g1'allifo. 
fal::1 d"a\UI11 ¡S, lalía eit> 1l'i,a. [':dtaelc' ('apital. falta (¡(' pllt'e'za 
('11 1.\,.; ('.,,'tlllll )l','" :- dI' s('Jlt'ill,'z l'll ('1 l'(1to: ta1(,,.; hall si dI) 
1"s ;tlllal'~'C1"; fnl .s eh- ~a illljll'lIdr'llt dC'\ asbu'ioll. El ('l1lti\'o 
dI' (",¡,,>;t1,,:-. 1'" Jll ¡I'I'(' !Il::' t !'akljo .Y !lIa,\ 01'(':-' !!'ao:;tos, ~1trrC m:l"; 
('I'I'I'i'¡ ,,~ I 1'1')/,t, 1:-:, e', ... :,' 1''\ [lllC':-hl ,j 111'S (,ollting'l'l1cia,.;, y f'1l e':-;-
1.1:-- I ¡"i'!'; '" l','I/l 1IlI'l'a IW'!lIIS '11\1' 10:-' ( II ';llal't'~ )' l'Obl,'(la lp!" 
l ':s~, ' Ik";('IIIHwilll¡!'nt.ll tl.> la~ 111 ís 1'11 [}1('utalC's 1'I'glas de 
11 I ' l :-;,'utirin :H'HI'\'('a ('011:('(' lt'lH'ia,' (l(,:-;;¡:-;trolsas ('1\ {'l ¡,['<irll 
~ 1l'I<" ('011\'. ('n (\ risÍto, A...,i, las ('a,C'lltlll'a .. int(' !'mit<'nt.l'" 
(111 ' 1111 C'1'a11 ('elll(widas ('11 ,'SI' pIII'1)10, H,' pl'cstlltan ahora ('on 
1111'1 1"·,!.,!'lIlal'iela1 pa';lllO,'a ape'nas Jl('~'a la ¡>l'ill1n.\'cl'a: el (;¡'¡l(~ra, 
ellll' I'H 1>0\:31 ,\ IX~):-) l"·"p.'t'¡ ;1:0:11 \ ('('i!lllal'io, r1\:O::1LII',,;('('on él e'n 
I:-;(i:l. ('Il:l1lcl, (':11:11\ lt1 . ..., 1·t1t.i\lI/)": ho,.:e{IIi'S hajc, 1'1 HW!Ul ;/"<\'(llil()¡'-
• 
- '!'21)-
ti: lldu¡,({. D,' eti:t ( l .!ia dI''''; i!.?,,,J ~'l"l III ',S 1','nwlIll.,. IId'y va. 
,:ta. p blacioll, '111 no ('11 " ll1a 1I1 ·i" cll' :no fal i ia' . Rin'c :l 
Iatlritl con u 1 COlltingv ll df' (j{) ;l 70 {' 'i:l(la:: e'l1 ("¡(11l lío. ():o;­
ti tl G t, bern;\<;, tlo1l1 -;e' piel'(l 'n h" [')i"LIlII,t...; .Y la: alllll"';. y 
en un sol dia h In s \"i.'tll I'H :'ill plaza. !l'l pmhal'g',ls i:;rall s 
de otro.' t:tnto' patrimouios q le' 1\4) !lodi:lll cllhl'il' el ('outill­
gL:n .. 1 lo.' im.pn .'t .. 1[, aftlti 1 ar.lltp pro\'itll"\uei:\l: la mi­
s( ria y la<; ('pidcrnia. dl'''(\1' ('1 primt'!' 1lI01lH'llto, la disolllCioll 
de la familia IIds tarde, y la allll'll<lZa dI' lllla total 'llli¡!l'a-
ion p:l1':.\ d pOl'\' OÜ' , 
[{ (~mo, citado t' je nplo, 110 como 1'(' rato 11' un (':l~') 
pal,ti nL .. l' • ¡no como (Sp 'jo <llle reproduce la fax di' casi toLlu!'; 
Jo. pueblo, ' d~ la P('lIíllf;Ula, La illtem)JcralU'ia dr! fl)'{lr!O lo: 11a. 
p ['lido: .. olvidal'Oll del olivo, de la vid. <le la mol'l'l'U del 1:.\­
l'<lnj , de la paln 'l. d '1 < l~\ }'l'oh, el ('a~taiio, (1-. la 'llC'iua. 
el '1 pino , el,l alm I1dro, (lul' dan ,'11>" frll o: ~in ('nI i\el e') con 
UIl cultivo lige' ':-' ]>l'cfiri rol! 1'] t¡'ig) (1111' 1'l'lIuil'l" tierra: 
~ll , an 'iol"a~, tral ajHI" P(' ';\clo:-:: <Isí ('S COIllO t 1 üi 0'0 los J¡¡~ 
a:' 'uillad y 11¡~ IlIcl'In:do e 'utt'llal'('S 11(, kg-na:-; al , u('I() de la 
p.'ttl'ia, 
l'i .. tÚte·lL'~ proft ti;..:.', que Il'lbl'iv. (':-:d¡}Y(I~ ('11 C't lIlllll o 
mientras n' s(, di:-:('IIl'l'i('::;I'1I '1aI'I" !JUf' fabl"c¡íl"lll ,'010,' 1I1l(,:-,­
t·. ycstidof;, y C('l' \'an e: nll: til'y' ('-'nito qn (':~ l:t l'llaü 
/11'0 !lO ~e atl'('\' ia la ])(';~nda r ja ( I'l :mulo :\ ahri!' las plltraita,' 
I'iallll~a~ 111' lllle:-;tl'<l prime 'a m' (h,', ba:-; ;'lllrloll' :i (':lfb rllal pa­
I'a ak-ll1zar I e \'(lill<l('in stlst.I'lll. ll . ,,1:1.:11' a Illanll ." t lItwdo 111' 
las l' bu:hts eucinas Iltll' 1 1H'I'alllll'l tI' 1, l'staball ('oll\it!¡t 1111) 
('I>tl su .llllt, . ." :-::l:l.onado fl'lllo, \ri~I. "lte'l 's \'sl't ya "ati .. f('('1t 1 
1'11 lup:a ¡' c1~ ('S(':l\ os lw,v 1.I'I'1I'\'s :lll'c',¡ll i (' 1" ( .1\ Ills tcrllc'l'e'''; 
I't'l' '('n'ante's , l'('sllcit.:tdo. !lO (11H'1l111 1':t 'i .. de'sh'l'l'alla dI' 1,,, 
c:.\lI1»os la .,,!a,1 dt' hi 'l'I'l1, El la I ll'adilL' (' spailfll l'S .'~da, o el." 
araelo: n s ól quien lo (Iirij(', "S (" :ll',l<!o 11Ilie'u "1 :t1'1'¡ISII\. :'l 
' 1. !lO 1 deja!lll Illillllto ~);Ll'a 1(11'1', ni para <li:('Ill'I'il', lIi JI,u'a 
Ilujl rarsc ," Ü\I(':w ¡~ sU familia: 10 __ (':<('\a\-os, ttlle Je' :.'1'\ il'iall 
('on <111101' \' l'v.ha.'nrian pd' tll. e ) JI):" ( ('spidl', .. , 1,,:-: lll'~atil,ltdl', 
¡', JI4) ,'e' ('tira dI \¡IlH·~I'ILlS.) la ('11(':-I:fl I 1111 /', \:1 , f' •• illlrll' 
-i~l-
r('.)lIolll ía (lo 1l("s1,i('a. !':iao qu(' afeda :t todo 01 Ti'gHnen so ¡al. 
Xo se sahin 1 {~ I~r, y.'" .l'igi ron ,c\l('la,; no ba taba aber le 1', 
fal ahan lIhros. :0 fundan ahora bibli t ca' populare; Jl ro 
tampOCl es rstn i'tlfiC'irntr, p rqno ¿.y iempo para le , I'? En va­
HO Pllgnadn lo, labratlor, pO ' (l " acit'se el la steya para to­
mar el lih 'o: mit'lltl'a: no dejen II 1 ampo quien trabaje por 
ellos, "11m; nn Pllcrlon abandonar el camp , ¿,Y qui n .. van á 
~('r los (,,'('Iavo:;; el l é\g'l'Í ultol"!-A m dida que el sol va pa, an­
do PI)I' su meridiano el tuitiano COl'tu un eum del Mtoca?7)() que 
(la ¡;;mnbra (L su cabaña, v lo a!'a para comerlo' el indio tI rriba 
de un mach~htzo un JJlalanero, y distribuy el racimo de ba­
llanas cutre lus m.iea b1'o, de la familia; el bcrbcl'i~co pide á. 
la pal,)l('ra un puiu.\do d ' dfltilc., y entero ú reducidos á ha­
J'ill<L 1(' ,in'cn de ca, i ex 'lu, ivo alimento; 01 01' o llena en el 
hosC¡1l1' cnmnn!';u alforja el ' Cf( ütJ7as, v la!'; macera con la leche 
.te :lIS QYi'jal'; y pocas hora¡::, <le, plle ,1 ln'asilclio indio, . na ar­
ranca las l'aLcl'S (1('1 '})I(l1Iioc" las tuesta Lajo La celliza, En Ull 
minuto hnn log'l'adn lo que :t )W8otro" ponr, hahitantcs del 
('()lJtiu('ltt(, 'lIl'oJ)('o, nos en sta mucha hora: el pan nu t ro 
d c~lIla día. Los ;'ll'bolcs dan pan l::tb rado, y ap . n::u llcccsi­
tUll el ('{J1H'1lI':n (l<-I llOmbrf': he aquí pu s un O'l'Up de obrc­
ros trl':ltnitos para l¡t malltipaciotl del aO'l'icnltol': diez Ul'to­
('al'plls alil1l!'ntan una familia en la Oc unia, y no lleco ita 
mur !tos mús Cí\st:lñ()s para pa al' oeho In (\ del alio I'n /Ól'­
('('p.'a. ('!l los ('('\( 11IlC¡::'. otro lno res d Europa: al cultiva­
dO!' IlIl'ji(,<lllO l(' hasian ilos din,; de trabajo por semana, inver­
tirlo: ('11 ,'liS plallbri lH'.' d<> hanan r()~ . para obt n r 1'1 nec -
Io'ario SH~ ('Ilt.(~ I[r tOllo el arto , La lcccion no s pal';}. de apro­
w('h:uln. pen' m:ís ([lte no ha,Yamo: dr v 1ver <í una dad o\'i­
cli:ulil,llf1!lll(' los hotnhl'('s S( e lltentell on frutos dl'l tu'bol 
(J ,1 P:1ll t't ("Ill I'a :-;«~ú a~, En la. pro\ iucia d ,antuud l' una 
h('('l: íl'l'tl de' Pl':hlo llatmat prO(lllC \ tanto como una dC' trigo, y 
"ill ('lllhal'g-n. la pl'i lWl'a (lbs l'h ~ i8 Ln('se¡::, de trahajo de un 
~1~1'1('lllto!', l1liC'n rn~ CJ.11 la ~(p:uncla. no requiere rnú, rtllá el 
ocho ,i(Jl'llal('~ por ailo: 1'1 ag'lla y el ~ol klcen ere '('1' ht¡::, plantas 
f(Il'l';I'¡"\'a~' , (':1:1:- illlll;11l SI l,' ('II'Hlt'lltO:-;llt:ll"lIC'l o y dC'] ail'e.v la: 
- ',!'l'2 
t,'dnn'lI Ú Ill'IID, y las \':¡('a~ y O\'('j:l~ t¡,a~rorlll : 11 l'] Ill'1lo "U (1'­
c-Ilt' Y CUrlH': 1)(; aquí ot.t'f) g'l'llpO 11,' d '¡('il~¡..; (':-w1a\'os para la 
!'('Cll'll('inn IIt'I a~ri('11ItOl', Pl'otllo;; cahell ('1\ tOllas P:lJ't.I'S: d('sd,~ 
d ]i'l\l('JI. qlW (1'('(',' para ('1 ¡'('HO }¡:,j¡) b,s Hi,','cs dI' E:-:catllli­
II:.ni,1. h<lsla el allwjí, qlll' YI'g'('t:l pal'al'l (,<lllH'lIo sobr(' 1a:-: 
:lI'rnaS (h'l ' ~ahara, j';1' ('xtipl1llc Ulla l'st'ala ~Tatlllal ¡]r Y('f!t't,a­
h'" pl'aü'tlces apto~ pal'<t 0110: los ('linw, ~' para tOllas la' ('i'­
t'lll1:-;lalL('ia~,- 'úl ht'tIlos. ltl'elLo Illhito (k lo,'" P"'(':", (1\11' SOIl 
1'1 tpf('('r grupo ('11 (':ta r<'l<tcinl1 Ile mI (lios pl'opios pal'a 1"(­
t<'IHlcl' pO' \ ia intl'IlS1Y<l , tlwj 1',I1Hlo :-:m~ ('llnllü'irHI"S (h' IH'o­
dllctiúdad. d sul'lo lIt· la p ',tria, 
y r\', ¡)Pelo tlel m<ll ('a\1:"ado. (,hay lllt'dios para 1'1'1',11'<1 '10'1 
. úlo lino: de <ltlllar 1'1 <:<lIl1illO <lt\(tadll, l'('('())u,t.rn il' la {';',­
frica, Ohl' , Sil, ruilla~. log-rar (!I·l )fiui:-;.tl'o d(' 1[<I('il'[1( a liria 
l' ha.ia dI' impu(', to.' cad~ afiO, (\ i!lv"I'.,ida en 1'('11111,1,1\' e'11111-
lIl' 's, p"l'fOl'<ll' pozo,.:." ahl'Íl' canall'.', Lo (\I'm:í: ('S no "JI ,~ IJlI.'1' 
llna palnhra d,~ allmil\i~ l'<leiotl ," coutl'illllll' ;'1 (1'11' ele' clia "\1 di:\ 
~c acltiqnt' mils ('1 ~Hdl) (It, h p'itri n, "::-:ic¡ (lo!' 1,) qlle t.)('a ;'1 la 
ini('jatiY<l .Y Ú la p:u'tl nt:'t:-: r 'cia de la ",ipC'lIe;ioll: )h'l'lI :', la :w­
(,ion incli,'idual ('st '1 I'C~I'I'\'ada la tlll'.im' partl', JI:" f¡¡¡lo (':lSII. 
('oBviell no confinr (l(,rlI(ls:ado 1'11 la adlllillish',l('IIlII: 1'\ 1111 
poc!pr ohrar \0 PC1llld1o;1 la :-olllhl'a.1t- \,) g-rallde', 1101'S 1':\XIIIl 
))al'<\ deja}' d.' Obl'al'; no ng'nal'(la el púlipn la ('l)o¡>l'l'(lC'¡OH ell' la 
hallcua ni ('1 an xili,) (h' la: C'11L'l' il' IÜ(': Ú el' la:-: t \Hlle,,,t ,ulco ... )1: -
I'l\ 1'('sol "1'l'~e;Í cnq)fl'nl ('1' .Y pl'o:('~'n i l' la ('ti i fi('adoJl dI' lo ... 
(,ol'al('!'., d(' las islas , ¡](\ 10:-: 'I\'('llipi.;lag'm-, do los \'l)lltil ll ,,,t,,s, 
En montaliu. l' 'cal' (l<l (}¡¡ 1') 1'11 al'l'l\al ,,['dil'lItl', 1Il1l1Ca ha,' 
motivo baf'.tan ('pal'ajuxQ'ar Iliril ' illa tl'asfol'[ll:tcjn[t y dl'.iH."" 
\' l'UCt'l' el, t (lpsalien o: Jl) ..", lo~ altand'11H' al 1'1\\''';1)(';('!.ro d.· la 
natu!'nl r~~ , ¡'¡llt('S hil'lI , 1)\'0('1'11',:-;(' Il', :-;]a,I:.1' ;1 1'11.1S ('¡lIl I'\'I"¡ 
Rito arte los 1lI()(11\111~ ell :-'Il i~a 1') ell 'a l, ll<'Ía, (:-;1.os dos ('liad 1',,:­
(h art.t' "ivipub', <Hlnl'l paisnje illmo1'lal, ('~tl' .ial'lliu 1'!.('I'llO. 
tan envicliac10s sit'mprp, allll'i\l(, tan (¡¡'sig-11<¡)I's 1'\1 (' IllCli,'io -
11l'S uaturalP, y 11 1'1.;g-illH'll ,v ("Ultll1'H sfll:i:t1, 1>1't¡'IIg'a 1'1 :t! .. !'II:1. 
d(~ tI):'; tOl'1'l'nll'''' 1'11 X:lll.ia: y 1':1 IItallOi' , pl,lIltl~ ;'¡¡'1)(11,·:-- fl'u :11" , 
v ~ih'I',-: I'(' S Cll las <JIll'hl"lIt<lS (t(, la~ ¡,'x'al" ," "11 la, !~',lIy;¡ lIta:-, 
-'12:1-
h' lu~ \;t h'~, 1'11 lai' lIl:tl't!'I'IIl'~ Ik II)~ ('umpos~' ah'('cklhH' tll' 
1,):, PIJZI)~ élbit'l't.o;,; I!'Hlui('I'h 1111(' a, OIl1t' \lll j\lU(" ) , Ú afluya. UlHL 
\I'II'lo Ú ¡.;(, illditl\~ 1111 e:'tl'aLU, Prepar tlCP,jSil";-' al a"lla de 
1I1l\' j;t; hln ,l'!' la, c'apa~ .ll' ar(·ill:\. ('11 hll~C'(1. ele' ,,('nas o('ll lta¡;: 
plantl' ele pillos y ('l! ¡pi!'" las ll'l'lla~:,.' las lJ¡Z<lI'l'a' dt' ,¡(II'~; 
"~('aloll' la,' tic 'nas pl'lulicllt.l'''' para ~Cll¡\H'al'las de pr:ulu y 
ltllrtalii'.a Ú la SIJlllhl'(L dI' lag hign '('as c'> c!(' los ('3,- afiO:';, dI los 
Illi,os Ú di' las ('ll('illa~, Üt' las IllUl'cm, u.te losl'Ohll's, üe las 
.tC';t('I:l Ú .11' los ailalltos. eh' Ins .. llHl!llfl1'0S ," ll()g'all'~ : haga 
1r,Sl'al' lo~ C'MI\I'l'illos ('11 .. 1 ln:,rar donde ahora ya y "¡e'He 'ste­
l'i l nH'lltü 1,1 arado, l illlpil' ,\" puebk de I)l'('t's la,' chal'cas .r Lcl \'­
\'.'111,':, clUl!el(' s",II) g-as; l w)~ ,' l'lUlas s ¡" '!llth'\'en: y ap<U'tc CId 
hl'lll'ticill natural (1,' l'i('ld,o PI)!' ltllO ('()Il <in' la tlCl'l'a \' 'IItU Il(\l'a 
la ;tpli('acion y dilif-,'(\ueia de :';ll~ hi.io:-;, t('Utll':L la !o'oatisfa('ciou 
(h~ habcr <lIUI\( lIhult) sin tra:o;tOl'110S la prlpi.'dad ele la famil ia, 
y dI' kdH'1' l'o\l!Jui:taclo :in sall"'I't' IlUC"US !lOllllllios pal'a la 
p;'ltl'ia, 
l'I'IIC' -di"tI I ) dI' otra ~n('rt", 111,' m~l~ apl't'('iabk::; clO\1('o.; ele 
la lIallll'al ,)za :'0(' tomall ('ll moti, ) de maldidot) ,\' pi 'clm dI! 
I 'st:,'lIld a 111, 1 a lo IH',ll()S dic'ho: a~i 'IJmo 1'1 yivifieantc oxígl'nt) 
mata :-;i 1111 ~c' {'I)lItl'al',~stá sn ¡¡('('joll ('011 la ac('iol1 contraria dl'[ 
lli rlÍ~t'lI(). 1'[ ~()l auim,l(lot' di' nllc,tl'OS cl imas requi cr l con­
trapeso Ü(O ['i('g"ls ahllIHbuLc'S si no ha de tro rtl'S(, n lU'pn t ' .Y 
('llI'l1li~, ) mort.al dI los \'I'g·~tal('s; ('1\ la, 1'1'g'1 nc, hOl'cal< s se 
\(0 fOl'z,1I11l d \;¡pOll Ú ('llIpleal' el calor arlifkial pnl'a aral)arh 
madlll'C'i'. tic' la ('f·hada que cultiva y ron qlh' plah"I'a I'l pan 
([1':'1\ faIHili'l: nlll'st.I'OS artifldos agru\lr'lfllicos til'lH'll C¡1l Jlli-
1"11' :, \111 ohjl'ti, () OPIlI'sio, ;'\ Pl'CljlOl'l'if llar sf)Jl) lnu y hnml'd:11l 
;'l 1:1s plau',as para (1l1O nI) las al,r<lsl' ,,1 :-;01: Ri Ú lo!'; lIo111h1'(,s 
1 lt-I " 1 1'11' II!~ lloje'r:l 1'11 la;-; mon tafias y le: eOl'l'i{,l'(t pOl' lo~ 
I'i<l~ 1,1 calor 1(11(' 1I('Cl'sitall, ( ' 0111 Ú noso ros ('1 ag'lw, Qll' no¡.; 
har(' faH", .Y pllllipl'nll cI)J}<\llci1'lo pOI' canales ú ~IlS ('alllp()~ Ú 
(,·\tr;lI'I'1u dl'l sn]¡:,IIl'[n pe))' pozos al' t'~iallC):-;! El mal y ('1 híen 
JlI) ('~t¡llI talltc) ('11 la lIatlll'aleza romo ('11 lHH'stl'a voluntad: 
('\II! "';I'\' \IJIJ l11isl1\o (,1 sol para 10,- p('l'sa~ y para 1,)<; ata1'antl''''; 
:\ljll ,liD"'; lo, "llI'l'altalll'OIlIO \ i, JIJeadc)]' Ik la natUl"llt'i'.a -:. ('sto,..; 
-2:¿1-
lo injuriaban y mal(lccian. P()r(l1H'. dice 11 ro<loto. con, 'H ar­
dor quemaba á los homhres y ú la ticl'm: los pl'imm'os oran 
ulto y habian adelantado mllclto en el nrtr dr la. irl'igu('i<m: 
los ~egnndo~ eran alvajr::;. Tam\)irll sop}n. igual ('1 viento y 
fluye y reflu 'C la marea para lo ' ~al vajcs pa~tor ':; de la:-; Lau­
da, y })ara lo diligente!'> agricllltorrs (i('1 Bralldcmhurgo, ~ 
. in nhal'go lo prim ro dejan que la. al'('na~ del \ tlúllti('t) 
invadan contínuam nte la Gal:icufta, llliel1tra~ los ~e¡.rlludos 
gauan al Báltico todos; 10. dia., mCI'ct'd al arho}aü". 1111<" 0:-; 
campos, qn vion n á llsanchal', como otras tallta~ cOllquis­
ta ,el uelo dcla pátria.- . 
ERÓTICAS Y ADRlGALES, 
'j nl1 !'olo pl'll'-l:unicnto 
me in, pira tu e~u·iü(). 
'1 ut' un ~(a l'l apacihle :-;t'utimit'lIto 
dI' la ino{'l'lI(';a y :-;('ltC'ilk:l. 111' 1I11 nií'írt: 
t' I t'('O ell' natura 
;', mi:- ~('nt.iflo.· con impuro modo 
:'in d{'~co no murmura; 
mi PPdlO t, allla tallto 
por'l llt' fuera (h' tí para él (\ t< do 
<K ('ura ,oI <Iad, ~'l'itlo lbuto, 
i n(l u ietud el vacío 
de g ll('ro:--ll. a~pil'acion sintiera 
sin lo advcl' O p nar de tu desvío: 
ma!; no prc. UIn, n el dolor prudente. 
, u confianza de pUC'J'i le, aiio. J 
<'u~mto el alma ~l1fl'icl'a 
la amar"a hiel qu dan los desengailo~, 
si otro fuera tu <Iueilo ctemam nte! 
CuC'ntan pasmosa. leyendas 
<Ille en la~ ~\'llta!; cllcantada 
22G-
.1(' los lago,'. yiyen ha.da, 
á la. qu \ ('1 bo, 1111(' en ofrenda 
(la miel y frutas <Juradas. 
---
En llotalltr·.· al'g'.'llt i Ila~ 
ga~as :-;IlR formas oC11 ltan 
)' liad i ' , ' P ~u,' <11 \' i na' 
gT(1eiaR, P()l'(J 11(' se ~(' l'ult.UI1 
en l;¡¡;; ollda~ CTi~talilla:; . 
lmúg"('I\P,' ]ll'o¡>t:l,' ~on 
para (.) poeta .v amante 
tlt ' la soil,Hlu ilu, ion, 
tl'1(' "a si 11 \,('3,1 ir.acioll 
del tl'ist(' huyelldo delaut 
Yo que enamorado sin'o 
,'U.' hu llas, tll' tLl sostl'U 
])1'(', tam(l ·1 favor amigo 
para Itn \ goce contigo 
liada mia. de tu dl'U! 
La ¡[ulzll1'u bC'llig-na (1) tu (llllla 
qu el ful'i o~o Illlrar<lll d(l mi () .... i~t('ll('ia 
l'tl('(lr t(lm plal' COIl apaeiblt' eul1l1:t: 
- "2'n -
11 tI! 11(" all;l pum y 110111(, fn'lItl' 
la ('"Io)l'a el (':Ill~lltp <1(\ iuo(,cl\c:ia 
( ' /lit 11"" hrilla dl\ hit II rl'~plall<lcciclltt" 
nw¡;; ¡:J,'" tl'i:t.1' ¡[¡> mi! (!Ul) .. in Yent llra 
1'11 ('~I' ~(Jlll1 e a]¡l':l.:o, 
mi"llt 1'<1-- \ '1'0 '11l\' iudclIl 'll L, ' 
dl'('lilla mi 1,,'(,11('1',10 hilcia el ocaso. 
;Y:II':1 <'1 !lO logrado :\ t11 1)1' 
I'S ,,[ ()l\'Jllo UIl (,O\l~ lI ,lo 
,'. (' :-: ('1 Ctl'l'110 do)o1' 
('011 q lll' ~(, pi(' l'd¡' e I fu I g" 11' 
(l!- la t'~l)(>l'anza (1" un cieltr? 
.() hay hieH q 1H' d 01 vido ptlPtla 
dispC IlSaI', lli Illal <¡ll (' x('clla 
al ,k ¡l' :-:intirndo cl'w nacla 
dl'1I 1'0 ')('\ pedlo 1I 0~ qUI'Cla, 
Ile la 1ll1l~'l'1' allorada, 
~n 1'(' 'u('l'do a l dc .. tct'l':l1', 
no npclI\l el 11 a ll to ycrtt' l' 
('llya fll('lIto ha ,k ~¡\('aJ'. 
l'o JI[(') l'ol'll ti n:!' (';\.ltalal' 
~Il \ j,la (!lo Jlu,':-l l'ü St'l'. 
'1'(' alllo .... ! si \ a:-: :i 111 \'¡darllle, 
('U ulis [¡"¡.!'l'illla .. dl'slt 'eho, 
sqlo 1'l: .. la:'t ('()llsolarln,' 
IllH'c!('" ck ti sq>;l l'a l'llH' , 
lilas llU n amol' .le IlI i pl'rhn f 
- ;¿,;l -
Á LA RAZON, 
. o es la razon <lg-C'na 
(, Gnant.o el pe ~alllif'lltf) humano aklr '<:1, 
(llle y 'l'dadcl' , CnOl'cl' d (;niCllllu 
ju, ta ('n el fit'l col()ca.la halanza., 
¡,Qu ; llocion ú C) ué idel\ no anal iza. 
Cll laf'. SC('l'('tal' CaUi'i3, 
con CJue la rjrllt'ia, 11lmino,'o fuco, 
10\) difullde ú la aUHlita mirada! 
Dc ,'u .·i~tcllc¡'-:, ~1l !lí'stin , ('1) ella 
solo 1 mortal la oc'ulta da\!' halla, 
móy il que i la vü'tnd (:Í(,l'to lc g'uia 
y á Dio' se c]('ya y lo {'O 111 p1' '11(\.' pJ alma. 
EmpC'l'o UIl poderoso 
s'>utimienLo :'t tu ';L:>to al'l,itl'io ei'icap~~ 
, no l' ycla. el impnlRo "ario 
ele ('~a pa, i()n (JlI \ al fin t~ 11(\(',(\ Sil ('~c1;l\'a: 
TI" ~ieUlln'(' \ C'IH'('doL'a 
llO !,lH'(Ito" d j"c·.'rlli l' por ¡]om illarla, 
Rj flli('1I ¡'it'll 1!IÜt'l'4', el" ('()I'<lZOIl quit'l'!" 
,\' tú, raZtlll. llO [tilla,,! 
\ l'J:\ODOLlO ~Lt: - 07., 
BRISA. 
La bl'i:a s uu ví lito 11 taol) pol' SUl' '>'ulal'iclad, que so­
pl< ell la !" costa:::. ma.rítimas, dirigi 'ndo. c d 1 mar háeia la 
ti(\l'l'a thll'ant,~ 1 día y el la ticl'l'<l. húcia el mar dm'ante la 
noche. \ llam~ bt'isa d mar en 1 prjm r a o y de ti na en 
p] ::;f'g'1l1l( o. 
Lus hahiüLl\l .. ele las cOsta: y lo, que {t ella

Continuar navegando

Contenido elegido para ti

289 pag.
tesis-n0593-Falcon

UNCA

User badge image

Contenidos y mucho más

303 pag.
182 pag.
1501-0537-BonneuEA

UBAM

User badge image

Contenidos Muy Locos

189 pag.
tesis-n1253-Weber

UNCA

User badge image

Contenidos y mucho más