Logo Studenta

Flor-Botánica I

¡Este material tiene más páginas!

Vista previa del material en texto

FLOR 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
División Antófitas Sifonógamas (plantas con flores y 
tubo polínico) , Fanerógamas (faneros: visible & 
gamia: unión sexual), Espermatófitas (plantas con 
semillas) 250.000 especies 
 Ovulos desnudos Subdivisión 
 Gimnospermas 
 
 
 
 
 
Corte longitudinal de 
un estróbilo 
femenino de pino 
Escama ovuífera Escama tectriz 
óvulo 
Corte longitudinal 
de un estróbilo 
masculino de pino 
Granos de polen 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
 
Ovulos protegidos Subdivisión 
Angiospermas 
 
Esporofito 
Gametofitos 
Doble Fecundación 
Cigota (2n) 
Endosperma 
(3n) 
Saco embrionario 
Grano de 
polen 
Esporofilos 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Gineceo con ovario que protege 
los óvulos 
Angiospermas 
Hoja carpelar que 
lleva óvulos 
desnudos 
Gimnospermas 
Cycas revoluta (Cicadáceas) 
“cica” 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Hoja 
modificada 
Un carpelo 
fusionado 
Tres carpelos 
fusionados Esporangios 
 Goethe (1790) 
 Metamorfosis en las plantas 
reconoce la similitud entre las 
hojas y las piezas florales. 
Las plantas están constituidas por 
una serie de órganos equivalentes 
(homólogos) que durante su 
desarrollo (ontogenia) tienen una 
progresiva transformación 
(metamorfosis) comenzando con 
la hoja y culminando con las parte 
florales 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Sucesión foliar 
Embrión 
(semilla) 
Cotiledón/cotiledones 
Plántula Hojas primordiales 
Parte 
vegetativa 
Rizoma 
catáfilas 
Hojas 
normales 
(nomófilos) 
Yemas 
catáfilas 
(escamas) 
Inflorescencia Hipsófilos 
(brácteas) 
Flor Antófilos: sépalos, pétalos (tépalos) 
Esporofilos: estambres y carpelos 
Hipsofilos 
Euphorbia pulcherrima (Euforbiáceas) 
“estrella federal” 
Bougainvillea glabra (Nictagináceas) 
“Santa Rita” 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
La flor puede considerarse como un tallo corto con entrenudos breves o 
braquiblasto con crecimiento determinado y con hojas modificadas o antófilos. 
Las hojas modificadas o antófilos estériles y los antófilos fértiles o esporófilos 
(órganos sexuales, microesporofilos y macroesporofilos) se disponen sobre un eje 
central llamado receptáculo. La flor se inserta con un pedicelo al eje de la 
inflorescencia 
La función de la flor es la reproducción sexual y lograr la continuidad de las 
generaciones , mediante la formación de semillas y posteriormente de los frutos. 
 
FLOR COMPLETA 
4 VERTICILOS O CICLOS 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Antófilos protectores o estériles: 
Son las hojas modificadas encargadas en brindar protección a los antófilos fértiles 
o esporófilos. Normalmente desarrollan variadas formas y colores, y en 
algunos casos producen aromas que participan en los mecanismos de 
atracción a polinizadores. 
Por su posición, formas y colores se distinguen: 
 
Sépalos: similares a hojas normales, generalmente verdes y situados debajo de 
los pétalos, cerrando la flor desde abajo. Cuando la flor está en formación los 
sépalos encierran y protegen a las partes internas más delicadas. El conjunto 
de sépalos forman el cáliz. 
Pétalos: Generalmente mayores que los sépalos, de vivos colores, con función 
atractiva y veces desarrollan nectarios (glándulas productoras de néctar). El 
conjunto de pétalos forman la corola. 
El conjunto de cáliz y corola se denomina perianto. 
Tépalos: se los denomina así a los antofilos del perianto floral cuando son 
similares en forma y color, y no están claramente diferenciados los sépalos y 
los pétalos, y no se distinguen el cáliz y la corola. El conjunto de tépalos 
forman el perigonio. 
 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Antófilos fértiles o esporófilos: 
Son las hojas muy modificadas sobre las que se desarrollan las 
estructuras productoras de las células sexuales. 
Estambres o microesporófilos: formados por un filamento unido al 
receptáculo floral y por la antera. Su función principal es la 
producción de esporas masculinas (micrósporas). El conjunto de 
estambres forman el androceo en la flor. Normalmente se disponen 
en 1 ciclo de estambres alternipétalos (flores tetracíclicas), 1 ciclo 
de estambres opositipétalos o 2 ciclos de estambres alternipétalos y 
opositipétalos (flores pentacíclicas) 
Carpelos o macroesporófilos . Hoja portadora de megásporas (o 
macrósporas). Se encuentra en el centro de la flor mirada desde 
arriba. El conjunto de carpelos forman el gineceo de la flor. Si los 
carpelos están unidos el gineceo es gamocarpelar, y si están 
separados es dialicarpelar. 
 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Estructura floral 
Disposición espiralada: los órganos florales se 
insertan siguiendo una espiral. 
Ej. Magnoliáceas, Cactáceas 
 
Disposición cíclica: los órganos florales se 
insertan en cada nudo de forma verticilada (más 
de 2 piezas por nudo) 
Las piezas de cada verticilo o ciclo alternan con 
las del siguiente. Ej. La posición del pétalo 
alterna entre dos sépalos 
Ej. Crucíferas 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Estructura floral 
Disposición espiralada: los órganos florales se 
insertan siguiendo una espiral. 
Ej. Magnoliáceas 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Espiralada 
Cíclica 
Cactáceas 
Disposición cíclica 
Tetracíclicas = 
4 ciclos 
Pentacíclicas = 
5 ciclos 
(generalmente se duplica 
el Androceo) 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
PREFLORACIÓN O ESTIVACIÓN 
DISPOSICIÓN DE LAS PIEZAS FLORALES EN EL BOTÓN FLORAL 
CONTORTA 
O TORCIDA 
VALVADA IMBRICADA 
vexilar 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Ciclos de protección y 
atracción 
Perianto 
Perigonio 
Pétalos 
Sépalos 
Tépalos 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Perianto: cáliz y corola 
SIN PERIANTO 
O APERIANTADAS ACLAMÍDEAS 
 CON CÁLIZ ÚNICAMENTE MONOCLAMÍDEAS 
CON CÁLIZ 
Y COROLA 
 DICLAMÍDEAS 
CON CÁLIZ Y 
COROLA 
 SEMEJANTES 
CON PERIANTO 
O PERIANTADAS 
HOMOCLAMÍDEAS 
CON CÁLIZ Y 
COROLA 
DIFERENTES 
HETEROCLAMÍDEAS 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
ACLAMIDEAS 
Salix sp. (Salicáceas) “sauce” BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
ACLAMIDEAS 
Gramíneas, la familia de los pastos 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
MONOCLAMIDEAS 
Clematis sp. (Ranunculáceas) “clematis” Juglans nigra (Juglandáceas) 
“nogal” 
perianto bracteoide, sepaloide perianto corolino 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
DICLAMIDEAS 
HETEROCLAMIDEAS HOMOCLAMIDEAS 
Perigonio constituido por 
tépalos 
Solanum lycopersicum (Solanáceas) 
 “tomate” 
Alstroemeria aurea (Amarilidáceas) 
“amancay” 
cáliz y corola diferenciados 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
HOMOCLAMÍDEAS 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Unión de las piezas en el ciclo 
Dialisépalas=sépalos libres Gamosépalas=sépalos 
unidos entre sí 
Gamopétalas=pétalos 
unidos entre sí 
Dialipétalas=pétalos libres 
Gamotépalas=tépalos 
unidos entre sí 
Dialitépalas=tépalos libres 
Formas que puede tener una corola 
gamopétala 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Según el 
número piezas 
en el cáliz y la 
corola 
Pentámeras 
Tetrámeras 
Trímeras 
 
Dicotiledoneas 
Monocotiledoneas 
Número de las piezas en cada ciclo 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
BOTÁNICAI - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
SEXUADAS 
SIN ÓRGANOS SEXUALES 
Androceo y Gineceo en la misma flor HERMAFRODITAS 
Un solo sexo en cada flor 
UNISEXUALES o DICLINAS 
Androceo y Gineceo 
en el mismo pie 
MONOICAS 
DIOICAS 
Androceo y Gineceo 
en diferentes pies 
NEUTRAS 
SEXUALIDAD DE LAS FLORES 
BISEXUALES O MONOCLINAS 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Geranium maculatum (Geraniáceas) “geranio” 
HERMAFRODITAS = BISEXUALES = MONOCLINAS 
Flor femenina Flor masculina 
UNISEXUALES o DICLINAS MONOICAS 
Cucumis sativum (Cucurbitáceas) “pepino” 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
flor masculina 
flor femenina 
Diclina monoica 
UNISEXUALES o DICLINAS MONOICAS 
flor femenina 
inflorescencia masculina 
Juglans nigra 
(Juglandáceas) 
“nogal” 
Morus alba (Moráceas) 
 “morera” 
UNISEXUALES o DICLINAS 
DIOICAS 
Inflorescencia masculina 
UNISEXUALES o DICLINAS 
DIOICAS 
Salix sp. (Salicáceas) “sauce” 
inflorescencia femenina 
inflorescencia masculina 
Acer negundo (Aceráceas) “arce” 
inflorescencia femenina 
inflorescencia masculina UNISEXUALES o DICLINAS 
DIOICAS 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
SIMETRÍA FLORAL 
Regulares 
Actinomorfa o radiada: partes del perianto 
son similares y la flor presenta varios 
planos de simetría 
Cigomorfa o bilateral: sólo 1 plano de 
simetría 
 
Asimétrica o irregular: no acepta ningún 
plano de simetría 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Cigomorfa 
pensamiento 
Actinomorfa 
geranio 
Asimétrica 
achira 
SIMETRÍA FLORAL 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
¿Cómo es la simetría en estos ejemplos? 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Receptáculo 
Parte del tallo que sostiene las piezas 
florales, posee nudos, entrenudos muy 
breves. Presenta diversas formas 
(capitado, cilíndrico, cónico, globoso, 
tubular) y en algunos casos continúa 
desarrollándose en el fruto 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Posición de las piezas florales en relación 
al receptáculo y al gineceo 
Flor hipógina 
Ovario súpero 
Flor perígina 
Flor epígina 
Ovario medio 
Ovario ínfero 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Flor hipógina 
Ovario súpero 
Flor epígina 
Ovario ínfero 
Flor perígina 
Ovario medio 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Gineceo 
Formado por uno o más carpelos. 
Un solo carpelo Unicarpelar 
 
 carpelos 
 separados Dialicarpelar o 
 Apocárpico 
Pluricarpelar 
 carpelos 
 unidos Gamocarpelar 
 o Sincárpico 
 
Plurilocular 
Unilocular 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
G medio G medio 
G medio 
G súpero = 
Flor hipógina 
G medio= 
Flor perígina 
G ínfero= 
Flor epígina 
G ínfero G ínfero G ínfero 
G sincárpico 
o gamocarpelar 
Carpelos unidos 
G apocárpico o 
dialicarpelar 
Carpelos sepados 
G medio 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
G súpero =Flor hipógina 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
G dialicarpelar súpero =Flor hipógina 
Anemone sp. (Ranunculáceas) 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Malva sp. 
Campsis sp. 
G súpero =Flor hipógina 
Anthirrinum majus “conejito” 
Fragaria 
“frutilla” 
G medio =Flor perígina 
Prunus Rosa 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
frutilla 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Fuchsia 
“manzano” 
G ínfero = Flor epígina 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
G ínfero = Flor epígina 
Tagetes sp. 
Flor ligulada 
Flor tubulosas 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Androginecóforo e hipantio 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Androginecóforo e hipantio 
pasionaria fucsia 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Gineceo y Placentación 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Placentación 
Disposición de los óvulos en el ovario 
marginal basal parietal parietal central axilar 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Placentación 
Axial 
Central 
Marginal 
Apical Basal 
Parietal 
 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
ANDROCEO 
Formado por estambres: filamento + anteras 
Monadelfo: unidos por los 
filamentos formando un solo 
cuerpo 
Diadelfo: unidos formando dos 
grupos 
Poliadelfo: formando varios 
grupos 
Sinantéro: unión de las 
anteras 
Sinfiandro: unión de las 
anteras y filamentos 
Epipétalos: unidos a la corola 
UNIÓN 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
ANDROCEO 
Número 
Flor isostémona: igual número de estambre que pétalos 
 diplostémona: doble número de estambre que pétalos 
 polistémona: numerosos 
 anisostémona: si el número es desigual 
 meyostémona: la mitad de estambres que los pétalos 
 
Posición 
el ciclo externo alterna con los pétalos (alternipétalos) y el 
siguiente es opuesto a los pétalos (opositipétalos) 
 
Tamaño 
didínamo: dos estambre más largos que los otros dos 
tetradínamo: 4 estambre más largos que los otros dos 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Inserción de las anteras 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Dehiscencia: Introrsa / Extrorsa 
Longitudinal, Poricida, Transversa, Valvada 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
24 clases del sistema de 
clasificación de Linneo, 
sistema artificial basado en 
caracteres florales, 
principalmente en el número, 
longitud y concrescencia de 
los estambres, y la 
sexualidad de las flores. 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Fórmula floral 
Estructura: Cíclica O o Espiralada 
Simetría: Radiada X Cigomorfa % 
Sexualidad: femenino masculino hermafrodita 
Cáliz: K - Corola: C 
Perigonio: P, Pk = perigonio calicino o 
 Pc = perigonio corolino 
Androceo: A 
Gineceo: G - súpero G , 
medio G- e ínfero G 
 
Unión entre piezas florales ( ) 
Estambres epipétalos Unión entre [C y A] 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Fórmula floral 
O K4 C4 A 2+4 G(2) 2
∞ 
Flor de estructura cíclica, 
simetría radiada, 
hermafrodita, pentacíclica, 
tetrámera, cáliz dialisépalo, 
corola dialipétala, androceo 
anisostémono, tetradínamo, 
gineceo súpero, bicarpelar, 
gamocarpelar, bilocular, 
numerosos óvulos 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Diagrama floral 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
En los siguientes ejemplos identifique 
las diferentes partes de la flor y su 
disposición 
 
Sépalos, Cáliz, Pétalos, Corola, Perianto, 
Tépalos, Perigonio 
Número de ciclo, número de piezas por ciclo 
Unión de los sépalos, unión de los pétalos 
Disposición de las piezas florales en hélice a lo 
largo del receptáculo o en ciclos o verticilos 
(más de dos piezas por cada nudo del 
receptáculo) 
Sexualidad, Simetría, posición del ovario 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
Diagramas florales 
lirio haba rúcula vinca 
Describa con términos botánicos la flor representada en el 
diagrama floral y escriba la fórmula floral de cada una de ellas 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
POLINIZACIÓN 
ABIÓTICA: anemofilia(viento) 
 hidrofilia (agua) 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
POLINIZACIÓN 
BIÓTICA: Entomofilia (insectos) 
 Ornitofilia (aves) 
 Quireptofilia (murciélagos) 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014 
SÍNDROMES FLORALES 
BOTÁNICA I - CÁTEDRA DE BOTÁNICA 
AGRÍCOLA - FCA - UNCU - 2014

Continuar navegando

Contenido elegido para ti

51 pag.
Fruto-Botánica I

SIN SIGLA

User badge image

Agronomia

13 pag.
Tema04 de hipertextos - Adriii

User badge image

Desafío COL y ARG Veintitrés

10 pag.
Magnoliophyta - Matias Arredondo

User badge image

Desafío Instagram Dos

49 pag.
Cormo típico Botánica I

SIN SIGLA

User badge image

Agronomia

44 pag.
Inflorescencia-Botánica I

SIN SIGLA

User badge image

Agronomia